Συνέντευξη: Ελένη Ζιώγα: «Αν αντιληφθώ ότι συμβάλλω στην ευτυχία των άλλων, θα είμαι κι εγώ ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος»!

Πληροφορίες

Παραστάσεις σε επανάληψη | Θέατρο

Παραστάσεις σε επανάληψη | Θέατρο

Ποιες παραστάσεις συνεχίζονται για περισσότερες από μία χρονιά; ... Περισσότερα...

Δημοφιλείς Νέες Παραστάσεις | Θέατρο σεζόν 2023 - 2024

Δημοφιλείς Νέες Παραστάσεις | Θέατρο σεζόν 2023 - 2024

Οι πιο δημοφιλείς νέες θεατρικές παραστάσεις της σεζόν Περισσότερα...

Ελένη Ζιώγα

Αν αντιληφθώ ότι συμβάλλω στην ευτυχία των άλλων, θα είμαι κι εγώ ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος…

Η Ελένη Ζιώγα αναζητά άλλοτε συγγραφικά κι άλλοτε υποκριτικά, τον αναγκαίο ζωτικό χώρο για να στεγάσει ό,τι τροφοδοτείται απ’ την ψυχή της. Η φετινή της προσπάθεια να καταγράψει μέσα σ’ ένα κείμενο μίας ώρας τη βιογραφία της γιαγιάς της Ελένης και του πατέρα της Βασίλη (Το μυστικό της Κυρίας Έλεν, Θέατρο Επί Κολωνώ), αντανακλά μέσω μιας αγνής τρυφεράδας τη θέληση της να τιμήσει την οικογένεια της. Άλλωστε, όπως και η ίδια λέει «ήθελα να ξαναγεννήσω μέσα στην συνείδησή μου τους ανθρώπους που αγάπησα και δεν τους έχω πια». Με πένα κοφτερή και συγκινητική, γνώρισμα που φέρει και η στιχουργική της ιδιότητα, η Ελένη Ζιώγα νιώθεις να βρίσκεται πάντα ένα βήμα μπροστά: εκεί που τα πάντα είναι εκτεθειμένα στη θέα της απρόσκοπτης μαγείας…

 

M.C: Ο πατέρας σας, Βασίλης Ζιώγας, γράφει το βιβλίο «Όπως τα κούρντισες Θέ’ μου» για την μητέρα του, όταν αυτή είχε φύγει από τη ζωή. Εσείς σήμερα παίρνετε, κατά μία έννοια, τη θέση του και με τη σειρά σας γράφετε έναν μονόλογο για εκείνον και τη μητέρα του. Ποια ανάγκη σας οδήγησε στο να γράψετε για την οικογένεια σας;

Ε.Ζ: Ήθελα να ξαναγεννήσω μέσα στην συνείδησή μου τους ανθρώπους που αγάπησα και δεν τους έχω πια. Ακόμα περισσότερο ήθελα, μέσα από την σχέση του με την επική γιαγιά μου, να συστήσω τον πατέρα μου σ΄ εκείνους που ίσως να μην τον ξέρουν, δίνοντας στοιχεία βιογραφίας που εξηγούν αυτόν τον μεγάλο συγγραφέα ως άνθρωπο.

M.C: Όταν ένα κείμενο είναι αυτοβιογραφικό μας φέρνει αντιμέτωπους με μια πραγματικότητα που δεν βρίσκει το «άλλοθι» του μύθου. Σας φόβισε το γεγονός ότι θα έρθετε αντιμέτωπη στη σκηνή λίγο πολύ με την ίδια σας τη ζωή;

Ε.Ζ: Ναι. Γι αυτό πάνω στη σκηνή αντιμετωπίζω τα δρώμενα σαν ηθοποιός και όχι σαν συγγενής . Η Κυρία Έλεν πάνω στη σκηνή δεν είναι πια η γιαγιά μου. Είναι ένα πάσχον πρόσωπο που καλούμαι να υποδυθώ όπως οποιονδήποτε άλλο ρόλο. Και δεν μιλάω δια του στόματος της για τον πατέρα μου, αλλά για τον γιο της τον Βασίλη Ζιώγα.  Αλλιώς δεν θα μπορούσε να γίνει θεατρική πράξη.  Αυτή όμως την απόσταση δεν μπόρεσα βέβαια να την πάρω όταν έγραφα το κείμενο. Εκεί όντως ήμουν η κόρη του πατέρα μου και η εγγονή της γιαγιάς μου με όλες τις συνέπειες.

M.C: Το αυτοβιογραφικό στοιχείο ενέχει σίγουρα για πολλούς την πεποίθηση ότι αυτός που το επικαλείται έχει ξεμπερδέψει και αποκαταστήσει στο μυαλό του ενοχές και ερωτηματικά του παρελθόντος. Το ίδιο συμβαίνει και τώρα ή έχετε ακόμα την αίσθηση μιας «εκκρεμότητας» απέναντι στο παρελθόν;

Ε.Ζ: Το παρελθόν μας ουδέποτε τακτοποιείται. Θα είναι πάντα μια αδυσώπητη εκκρεμότητα, γιατί μέσα του χάσκουν τα λάθη και οι παρεξηγήσεις πάνω στα οποία δομείται η ανθρώπινη τραγωδία.  Έχω τνη αίσθηση πως το μόνο που  μπορεί κανείς να κάνει για το παρελθόν του είναι να συγχωρέσει και να συγχωρεθεί. Έτσι επουλώνονται οι πληγές και μπορεί κανείς να αποκαταστήσει το παρόν του και να απελευθερώσει το μέλλον του.  

M.C: Διάβαζα κάπου έναν ενδιαφέροντα ορισμό για το τι εστί οικογένεια που συνοψίζεται στη φράση «για μένα θα κάνεις αυτό που μισείς». Έχετε αισθανθεί ποτέ ως βάρος στους ώμους σας την ιστορία της οικογένειας σας στην πορεία της ζωής σας;

Ε.Ζ: Ήδη εν μέρει σας απάντησα πιο πάνω. Επί πλέον στην περίπτωσή μου, ως παιδί, είχα να αναμετρηθώ και με αδυσώπητα μεγέθη. Εκτυφλωτικές προσωπικότητες που άθελά τους με σκίαζαν. Εκεί πια στοιχηματίζεις  στο προσωπικό σου πείσμα, να μπορέσεις να αυτοπροσδιοριστείς  κι εσύ μέσα στην ζωή όχι αντιστικτικά με τις προσωπικότητες των γονιών σου, αλλά εξελικτικά. Και σ΄ αυτό, το βασικότερο ρόλο παίζει η συμφιλίωση . Μόνο αν συμφιλιωθείς με τους γονείς σου μπορείς να εξελιχθείς σαν άνθρωπος. Δεν πιστεύω καθόλου στην Φροϋδική ριζοσπαστικότητα. Αντίθετα μάλιστα νομίζω πως η υπερεκτίμηση των ψυχαναλυτικών θέσεων του Φρόϋντ και εν πολλοίς η κακή τους ερμηνεία έχει καταδικάσει σειρά γενεών σε έναν άδικο και ανελέητο πόλεμο ενάντια στις ρίζες τους, ενάντια στους γονείς τους,  δηλαδή ενάντια στον ίδιο τους το εαυτό. Θα ξαναπώ εδώ για την ανάγκη της συγχώρεσης. Με την αρχική σημασία της λέξης: συν-χωρώ.  Δηλαδή ανοίγω τα σύνορά μου και αφήνω τους άλλους να συγκατοικήσουν μαζί μου.

M.C: Η παράσταση μιλά έντονα για «Ελλάδα» και θα έλεγα πως οι ήρωες του έργου έχουν έντονα χαρακτηριστικά της. Πώς βιώνετε την ελληνικότητα στις μέρες μας με την έννοια της συνείδησης του Έλληνα σήμερα; 

Ε.Ζ: Ο όρος αυτός σήμερα περισσότερο από ποτέ φαίνεται πόσο άνευ κοινού αντικρίσματος είναι.  Έχω την αίσθηση ότι για τον καθένα μας ελληνικότητα σημαίνει ο ίδιος του ο εαυτός και πώς έχει ορίσει τη ζωή του. Δυστυχώς δεν έχει προβλεφθεί ούτε από το σύστημα της παιδείας μας, ούτε απ’ αυτούς που χαράζουν τις εθνικές μας συντεταγμένες, ένας ορισμός του τι είναι ο Έλληνας, τι είμαστε ως έθνος, που να συνέχει τις διαφορετικότητες, να ενώνει τα διεστώτα και να μας οδηγεί σε έναν κοινό τόπο μιας εθνικής προσωπικότητας που θα μας προκαλεί να γίνουμε καλύτεροι και πιο πολιτισμένοι άνθρωποι. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, τώρα σε καιρούς μαρτυρικούς, άρχισαν πάλι να φαίνονται τα σημάδια της διάρρηξης του κοινωνικού ιστού. Και αυτό πονάει πολύ. Ισχύει εδώ ό, τι ισχύει και με την σχέση μας με τους γονείς μας. Σημασία έχει το θάρρος να κοιτάξουμε κατάματα τα λάθη του παρελθόντος, δηλαδή των προηγούμενων γενιών, με το πρίσμα της συμφιλίωσης και της συγχώρεσης. Να δούμε και τα καλά μας όχι όμως εξιδανικευμένα. Στις σωστές τους διαστάσεις. Εμείς εδώ, μετά τον εμφύλιο δεν κάναμε τίποτε άλλο παρά να επιδεικνύουμε το μίσος του νικητή προς τον ηττημένο. Ή στην καλύτερη περίπτωση να κουκουλώνουμε τα λάθη μας. Εύχομαι ο Θεός να δώσει και να ‘ρθουν εκείνα τα πρόσωπα ή το πρόσωπο που θα αγαπήσει όλους ανεξαιρέτως τους Έλληνες. Και θα τους συμπονέσει. Γιατί, κατά τη γνώμη μου,  η πολιτική είναι κυρίως θέμα προσώπων.

M.C: Το μοτίβο της «γυναίκας» καθώς και της «αγάπης» ενυπάρχει έντονα στο κείμενο. Πώς λειτουργούν μέσα σας αυτές οι λέξεις;

Ε.Ζ: Νομίζω πως, αν η γυναίκα απομακρυνθεί απ’ την αγάπη, χάνει το κυριότερο συστατικό της φύσης της. Εκείνη έχει αναλάβει να μας δείξει τι θα πει ν’ αγαπάς ολοκληρωτικά και παράδοξα. Αυτή τη θεία τρέλα της θυσιαστικής αγάπης, που αποδεικνύει κατ’ αρχήν στη σχέση της με τα παιδιά της, η γυναίκα τη φέρει στο φυσικό της κύτταρο και την διδάσκει βιωματικά. Αυτό δεν μας μειώνει ως πνευματικά όντα. Και δεν πρέπει να ντρεπόμαστε που το διαθέτουμε -ένα απ’ τα λάθη του φεμινισμού-. Αυτό αντίθετα μας εξυψώνει. Κρίμα που στην ανάγκη μας να αποδείξουμε την ευφυΐα μας, φυσική ανάγκη εξ αιτίας της τόσο άδικης καταπίεσής μας, υποτιμήσαμε το μοναδικό χαρακτηριστικό που έχουμε να αντιτάξουμε ως προνόμιο του φύλου μας.  

M.C: Στρεφόμενος στην στιχουργική σας ιδιότητα, πώς κρίνετε τη μουσική πραγματικότητα σήμερα στην Ελλάδα;

Ε.Ζ: Οι εταιρείες, αφού εξόντωσαν συστηματικά την πνευματική παραγωγή και έριξαν τον κόσμο στην ευτέλεια, στο τέλος έφαγαν τις σάρκες τους. Και μαζί με τα ξερά κάηκαν και τα χλωρά...  Μέσα όμως α’ αυτό το παρανάλωμα ξεπηδούν σαν κλαράκια, εκτός εταιρειών βέβαια, νέα, υπέροχα τραγούδια που πρέπει να ψάξεις πολύ για να τα ανακαλύψεις. Από νεανικά σχήματα όλων των ειδών και των τάσεων που κομίζουν έξοχο ποιητικό λόγο και θαυμάσια ακούσματα. Αρκεί να  ψάξεις στο διαδίκτυο και θα τα βρεις. Έχω πολλές φορές βουρκώσει ελπιδοφόρα απ’ αυτά που ανακαλύπτω.

M.C: Με τους στίχους σας καταφέρνετε και κλειδώνετε μέσα σε λίγες λέξεις – συνήθως ομοιοκαταληκτούσες – την ουσία της ζωής. Είστε παρατηρητής της ζωής με ανεπτυγμένη διαίσθηση των πραγμάτων ή βουτάτε στα φαινόμενα της αποκτώντας και καταγράφοντας την πείρα;

Ε.Ζ: Και τα δύο νομίζω… (Κι ευχαριστώ γι αυτά που λέτε για τους στίχους μου.)

M.C: Μέσω της καλλιτεχνικής σας ενασχόλησης αισθάνεστε πώς συμβάλλετε στην ευτυχία των άλλων, στη δική σας ή και των δύο;

Ε.Ζ: Αν αντιληφθώ ότι συμβάλλω στην ευτυχία των άλλων, θα είμαι κι εγώ ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος…

 

 

Απαγορεύεται αυστηρά η χρήση φωτογραφιών, video & κειμένων για αναδημοσίευση χωρίς την άδεια μας ή/και αναφορά του musicity.gr και του συντάκτη / φωτογράφου ως πηγή.

Με την υποστήριξη μας:

Ανακοινώθηκαν πρόσφατα