Συνέντευξη: Ελισάβετ Κωνσταντινίδου «Η Γωγώ μας λέει: Πάρε τη ζωή σου στα χέρια σου! Τέρμα τα ψέματα…»!

Ελισάβετ Κωνσταντινίδου

Η Γωγώ μας λέει: Πάρε τη ζωή σου στα χέρια σου! Τέρμα τα ψέματα…»

Ελισάβετ Κωνσταντινίδου: Αν ήταν χρώμα, θα έμοιαζε με κράμα όλων των χρωμάτων της παλέτας, αν ήταν μουσική, θα ακουγόταν πότε δυνατά και πότε σιγανά, αν είχε φτερά, θα μπορούσε να πετάει στις ψυχές των ανθρώπων και να τις ταρακουνάει, αν ήταν λέξη, θα έβρισκε εκείνη μια δική της μοναδική γλώσσα να μιλιέται, αν δεν ήταν ηθοποιός, ίσως να μην έμπαινε καν στη διαδικασία να μου μιλήσει για μια γυναίκα που όλοι έχουμε δει, όλοι έχουμε ακούσει και όλοι έχουμε προσπαθήσει να καταλάβουμε: τη Γωγώ. Τη συναντώ στο θέατρο Αθηνών, λίγο πριν ανέβει στη σκηνή να ερμηνεύσει το ρόλο της, στο νέο θεατρικό έργο της Ελένης Γκασούκα, «Εγώ, η Γωγώ». Μιλάμε για το έργο, τις σχέσεις των ανθρώπων, την πολιτική, τη μοναξιά, τον εγκλωβισμό, την κατάθλιψη… Λες και θυμόμαστε μαζί μια ιστορία που μοιάζει να είναι λίγο- πολύ η ιστορία της ζωής μας… ή μήπως όχι;

M.C: Φέτος σας συναντάμε στο θέατρο Αθηνών, σε μια φιλόδοξη παράσταση… «Εγώ, η Γωγώ». Ποια είναι η Γωγώ, γιατί μας συστήνεται και κυρίως, τι θέλει να μας πει;

Ε.Κ: Η Γωγώ είναι μια γυναίκα που μπαίνει στη διαδικασία να σκεφτεί γύρω απ’ τον εαυτό της και τους γύρω της, με αφορμή ένα τροχαίο ατύχημα που της συμβαίνει. Ούσα εγκλωβισμένη στα συντρίμμια του αυτοκινήτου της, χωρίς να μπορεί να κουνήσει τα πόδια της και να φύγει, αναγκάζεται να ανατρέξει στο παρελθόν και να αναθεωρήσει πράγματα και καταστάσεις της ζωής της. Ουσιαστικά παθαίνει αυτό που παθαίνουμε όλοι. Ποτέ δεν καθόμαστε να σκεφτούμε και να αναλογιστούμε τη ζωή μας και όταν έρχεται μια δύσκολη στιγμή, τότε αναγκαζόμαστε να πάρουμε θέση.

M.C: Τελικά πρέπει να φτάσουμε στο μηδέν, στον απόλυτο εγκλωβισμό για να δούμε τα πράγματα όπως είναι;

Ε.Κ: Όχι βέβαια! Δεν πρέπει να φτάσουμε στο «Αμήν» για να δούμε τι μας φταίει… Αλλά, συνήθως, έτσι γίνεται.

M.C: Το έργο πραγματεύεται την κρίση, το ξέσπασμα μιας γυναίκας. Θα μπορούσε να πει κανείς, αναλογικά, ότι μπορεί να σταθεί καλύτερα και σε μια εποχή κρίσης, όπως αυτή που βιώνουμε;

Ε.Κ: Μπορεί, αν και δεν έχει να κάνει απόλυτα με το αν έχουμε ή δεν έχουμε κρίση. Σίγουρα, λόγω της ζορισμένης κατάστασης που βιώνουμε, αναγκαστήκαμε να σκεφτούμε τις ευθύνες μας και να κοιτάξουμε τα λάθη μας. Αλλά όχι ότι το κείμενο ως κείμενο δε μπορεί άνετα να σταθεί και σε μια διαφορετική εποχή, που δεν υπάρχει κρίση. Έχει να κάνει περισσότερο με το πότε σκέφτεσαι κι αυτό γίνεται και εντός και εκτός κρίσης.

M.C: Η ηρωίδα θα μιλήσει περισσότερο ή καλύτερα στην γυναικεία ή στην ανδρική ψυχοσύνθεση;

Ε.Κ: Νομίζω πως το έργο μιλάει στις ψυχές και των δύο φύλων. Ειδικότερα, θεωρώ, ότι αγγίζει πολύ τους νέους ανθρώπους. Κι αυτό, γιατί στο πρόσωπο της Γωγώς βλέπουν τη μητέρα τους, τη θεία τους, την αδερφή τους, πολλές φορές και τον ίδιο τους τον εαυτό. Πολλοί μου έχουν πει «Ελπίζω να μην γίνω έτσι!» ή «Πού θα πάει αν συνεχίσω να είμαι έτσι…!

M.C: Εσείς βρήκατε κοινά στοιχεία με την Γωγώ; Σας μοιάζει καθόλου αυτή η γυναίκα στον τρόπο που σκέφτεται και κινείται;

Ε.Κ: Ως ηθοποιός έπρεπε να βρω σημεία που να νιώθω σαν αυτή την γυναίκα, για να μπορώ να πατήσω πάνω της και να την ανακαλύψω βαθύτερα. Μπορεί να μην αισθάνομαι σαν αυτή για τους ίδιους λόγους, όμως έχω ζήσει κάποιες άλλες, παρόμοιες, ίσως, καταστάσεις και είναι αυτές που με κάνουν να την καταλαβαίνω καλύτερα. Ούτως ή άλλως, το έργο από μόνο του είναι έτσι γραμμένο που ό, τι κι αν έχεις ζήσει, θα βρεις στοιχεία που να μοιάζουν με την ηρωίδα. Είναι μια κανονική γυναίκα, ένας απλός άνθρωπος, τίποτα έξω απ’ την πραγματικότητα μας.

M.C: Ζώντας πάνω στη σκηνή το ξέσπασμα μιας γυναίκας που είναι εγκλωβισμένη, έχετε καταφέρει να ξορκίσετε τυχόν δικούς σας εγκλωβισμούς;

Ε.Κ: Όχι ακόμα. Ξέρω ότι αυτό που μου λες θα γίνει κάποια στιγμή, αλλά χρειάζεται ακόμα να περάσουν πολλές παραστάσεις για να το καταφέρω. Είναι όμως κάτι που θα γίνει. Το ξέρω γιατί πάντα μου συμβαίνει, με κάθε ρόλο που ερμηνεύω.

M.C: Εγκλωβισμός: Ποια είναι η απάντηση στους σύγχρονους εγκλωβισμούς του ανθρώπου;

Ε.Κ: Το να δούμε μέσα μας, να δούμε εμείς τι έχουμε κάνει, τι έχουμε επιτρέψει, να δούμε εμείς πού ξεχαστήκαμε, πού ήμασταν ανεύθυνοι… Ας πούμε, αν τα ρίχνουμε τώρα όλα στην πολιτική και τους πολιτικούς και δεν κάνουμε τίποτα άλλο πέρα απ’ αυτό, αναλογιζόμενοι και τις δικές μας ευθύνες, είναι λάθος. Αρκεί να θυμηθούμε πώς γινόταν ο αγώνας μεταξύ των πράσινων και των μπλε σημαιών. Λες και δεν είχαμε μια σκέψη κάτω απ’ αυτό. Κι όμως, εμείς ψηφίζουμε, εμείς έχουμε τη δύναμη. Εμείς είμαστε πιο δυνατοί, πιο πολλοί. Εδώ έχουμε φτάσει να μας παίρνουν τα σπίτια, τη ζωή, να μην αφήνουν τα παιδιά μας να σπουδάσουν… τι θα κάνουμε γι’ αυτό; Πρέπει να πάρουμε θέση!

M.C: Δεν θα ήταν, όμως, προτιμότερο να πάρουμε θέση πριν και όχι μετά τον εγκλωβισμό; Αλήθεια, τι μας εμποδίζει σ’ αυτό;

Ε.Κ: Φυσικά και θα ήταν προτιμότερο, αλλά νικά η ασφάλεια του ότι κάτι το ξέρω και μου είναι γνώριμο. Είναι ο ίδιος λόγος που τα ζευγάρια μένουν μαζί χωρίς να είναι ευτυχισμένα. Κάθε αλλαγή φέρνει φόβο κι έτσι επιλέγουμε να βολευόμαστε.

M.C: Ο προσωπικός μας απεγκλωβισμός θα προέλθει, επομένως, αποκλειστικά από εμάς τους ίδιους; Το περιβάλλον μας τι ρόλο παίζει; Συμβάλλει καθόλου κι αυτό;

Ε.Κ: Συμβάλλει εν μέρει, αλλά η υπόθεση είναι καθαρά προσωπική. Αυτό, άλλωστε, είναι και το μήνυμα που θέλει να περάσει η Γωγώ. Είναι σαν να σου λέει «Πάρε τη ζωή σου στα χέρια σου. Τέρμα τα ψέματα. Μην κοροϊδεύεις, μην κρύβεσαι». Αν αλλάξουμε πρώτα εμείς, μοιραία θα αλλάξει και ο διπλανός μας. Είναι καθαρά στο χέρι μας.

M.C: Άλλο ένα μοτίβο της παράστασης, η κατάθλιψη. Μήπως έχουμε γίνει κάπως υπερβολικοί μ’ αυτή τη νόσο; Είναι, άραγε, μια πολυτέλεια της σύγχρονης κοινωνίας;

Ε.Κ: Όχι, δε το πιστεύω. Η αλήθεια είναι, ότι είναι η αρρώστια των ημερών μας, αλλά δεν τη θεωρώ πολυτέλεια. Η κατάθλιψη προκύπτει από την πτώση του ανθρώπου σ’ ένα κενό, έπειτα από μια περίοδο «γεμάτη», αλλά, δυστυχώς, αναλώσιμη. Είναι αυτό που συμβαίνει σήμερα από τις σχέσεις μέχρι την τηλεόραση. Τα πάντα αποκτώνται γρήγορα και αναλώνονται με ευκολία, δημιουργώντας μια πρόσκαιρη ικανοποίηση, η οποία μετά, όταν χάνεται, βυθίζεσαι στο κενό που αφήνει. Όλα ήταν και γίνονταν πολύ εύκολα. Μ’ αυτή την έννοια, οι άνθρωποι αδειάζουν και πέφτουν στην κατάθλιψη. Πόσο μάλλον όταν δεν έχουν και από πουθενά να κρατηθούν. Δε θεωρώ, λοιπόν, πολυτέλεια το να αισθάνεται ο άλλος καταθλιπτικός. Είναι σημείο των καιρών μας. Η έλλειψη της επικοινωνίας, επίσης, συμβάλλει στην έξαρση της.

M.C: Μιλήστε μου για τη θεατρική σας συνάντηση με την Ελένη Γκασούκα… Πώς προέκυψε και τι σας έχει αφήσει μέχρι ώρας;

Ε.Κ: Με την Ελένη γνωριζόμασταν πριν συνεργαστούμε. Δεν είχαμε δουλέψει ποτέ ξανά μαζί, παρ’ όλα αυτά η μία εκτιμούσε την πορεία και τη δύναμη της άλλης. Φέτος συναντηθήκαμε, λες και το περιμέναμε να συμβεί. Προσωπικά, περίμενα αυτή τηνδιαφορετική θεατρική συνάντηση. Ταιριάξαμε απ’ την πρώτη στιγμή και είμαι πολύ ενθουσιασμένη απ’ τη μέχρι τώρα συνεργασία μας. Την ακολουθώ σ’ αυτό το ταξίδι, γιατί περί ταξιδιού πρόκειται, προσθέτοντας κι εγώ το δικό μου στίγμα, πάντα όμως, κάτω από την πορεία που έχει χαράξει η ίδια.

M.C: Το έργο σας επέλεξε ή το επιλέξατε;

Ε.Κ: Ήρθε και μου χτύπησε την πόρτα, σε μια περίοδο που περίμενα εναγωνίως κάτι διαφορετικό και ιδιαίτερο και μόλις το αντιλήφθηκα του άνοιξα την πόρτα και το καλωσόρισα. Νιώθω πολύ τυχερή γι’ αυτήν την παράσταση.

M.C: Στο μυαλό του κοινού είστε ταυτισμένη, κυρίως, με κωμικούς ρόλους. Παρά ταύτα, φέτος επιλέγετε να ερμηνεύσετε κάτι κωμικο-τραγικό…

Ε.Κ: Η αλήθεια είναι αυτή, έχω όμως κάνει στο παρελθόν ξανά κάτι αντίστοιχο με τους «Τρομερούς Γονείς» του Ζ. Κοκτό. Το έργο για μένα είναι μια δραματική κωμωδία, όπως και καθετί στο θέατρο. Δεν υπάρχει το δράμα χωρίς την κωμωδία, δε μπορεί να φωτιστεί αλλιώς, όπως και το αντίστροφο.

M.C: Η ταμπέλα «κωμική» - «δραματική» ηθοποιός πώς ηχεί μέσα σας;

Ε.Κ: Δεν την ασπάζομαι αυτή την ταμπέλα, γιατί εγώ την κωμωδία πάντα δραματικά την παίζω. Στο είπα και πριν. Καθετί κωμικό ενέχει μέσα του το δράμα και το αντίστροφο. Για μένα δεν ισχύει αυτός ο χαρακτηρισμός».

M.C: Παρ’ όλα αυτά κάποιοι μιλούν γι’ αυτό το διαχωρισμό και κατατάσσουν ανθρώπους σε κατηγορίες. Για να έρθω και στο κλίμα του έργου, έχετε ποτέ αισθανθεί εγκλωβισμένη στην εικόνα σας;

Ε.Κ: Ποια είναι η εικόνα μου για να αισθανθώ εγκλωβισμένη; Δε θα καθορίσει κανείς τις επιλογές μου, πέρα από εμένα την ίδια. Γι’ αυτό και δεν αισθάνομαι, ούτε πιστεύω πως θα αισθανθώ ποτέ, εγκλωβισμένη στην εικόνα μου.

M.C: Πρώτη φορά αναμετριέστε με το είδος του μονολόγου. Μόνη πάνω στη σκηνή για σχεδόν μία ώρα και κάτι… Σας φοβίζει;

Ε.Κ: Ναι, με φοβίζει πολύ. Είναι μια μοναξιά που νιώθεις, έρχεσαι κατά κάποιον τρόπο περισσότερο στην ίδια θέση με την ηρωίδα. Η Γωγώ είναι μια γυναίκα που πάσχει. Δε μπορείς να μη τη δεις από μέσα. Κι αυτό γίνεται πιο μεγάλο, όταν είσαι μόνος σου πάνω στη σκηνή. Εσύ και το έργο. Κι αυτό σε φοβίζει. Αν συμβεί κάτι, πρέπει να το σώσεις μόνος σου. Δεν έχεις στήριγμα. Από την άλλη, ο μονόλογος έχει και μια θεατρική μυσταγωγία, αν μπορώ να το πω έτσι. Έρχομαι στο θέατρο, μένω μόνη με τον εαυτό μου πριν την παράσταση, βλέπω ξανά το κείμενο… Έχει μια μοναξιά. Αλλά είναι ωραία αυτή η μοναξιά. Την επέλεξα και δεν το μετανιώνω. Νομίζω πως θα με δικαιώσει. Είναι άλλο ένα σκαλοπάτι για μένα και όχι με την έννοια του ότι είσαι πιο ψηλά… Είναι ακόμα μια κατάκτηση, ένα εύσημο.

M.C: Κλείνοντας, θέλω να μου πείτε έναν πειστικό λόγο, γιατί, ένας θεατής, μέσα στις πολλές παραστάσεις που ανεβαίνουν φέτος στην Αθήνα, να επιλέξει να έρθει και να δει το «Εγώ, η Γωγώ» στο Θέατρο Αθηνών;

Ε.Κ: Γιατί, η Ελένη Γκασούκα έχει γράψει ένα έργο με κατάθεση ψυχής κι εγώ το ερμηνεύω, επίσης, με κατάθεση ψυχής. Γι’ αυτό. Πας να δεις δυο ψυχές…

 «Εγώ,η Γωγώ »
της Ελένης Γκασούκα
στο Θέατρο Αθηνών
Κάθε Δευτέρα, Τρίτη και Τετάρτη
πρεμιέρα: Τρίτη 15 Οκτωβρίου 2013

Μια γυναίκα βρίσκεται εγκλωβισμένη στα συντρίμμια του αυτοκινήτου της μετά από ένα σοβαρό τροχαίο ατύχημα. Πως θα διασωθεί; Ποιός θα τη βοηθήσει να βγει από τον γκρεμό; Αν και συνηθισμένη να της επιλύουν πάντα οι άλλοι τα προβλήματά της, αυτή τη φορά, καλείται να τα βγάλει πέρα μόνη της. Δεν υπάρχει εναλλακτική λύση. Είναι θέμα ζωής και θανάτου. Θα τα καταφέρει η Γωγώ; Ή θα χαθεί;

Μια προσωπική αναμέτρηση, όπου το κωμικό και το δραματικό στοιχείο εναλλάσσονται στον παραληρηματικό μονόλογο της ηρωίδας. Μια κωμωδία που πραγματεύεται την πολυτέλεια του σύγχρονου ανθρώπου να έχει κατάθλιψη ή μια τραγωδία που αφορά στη μοναξιά και τον αποκλεισμό, ως απόλυτη ανθρώπινη μοίρα;

Η Γωγώ, ίσως, έχει τη δύναμη να προσαρμοστεί σε κάθε ασυνήθιστη συνθήκη, σε ό,τι κι αν προκύψει. Ίσως και όχι. Είναι ταυτόχρονα μπροστά στο αδιέξοδο και στη λύτρωση. Όπως όλοι οι εγκλωβισμένοι, αλλά κι όπως αυτοί που δεν παρατούν τον αγώνα στα μισά.

Μετά τους «Ήρωες», τη «Φουρκέτα» και τη «Φτωχούλα του Θεού», η Ελένη Γκασούκα, γοητευμένη από τον εγκλωβισμό των «Ευτυχισμένων ημερών» του Σάμιουελ Μπέκετ, επιστρέφει με το «Εγώ, η Γωγώ», το οποίο ανεβαίνει στις 14 Οκτωβρίου στο Θέατρο Αθηνών κάθε Δευτέρα, Τρίτη και Τετάρτη. Από το φθινόπωρο, η Ελισάβετ Κωνσταντινίδου, ακούει στο όνομα Γωγώ. Περισσότερα...