Μισό και πλέον αιώνα μετά το πρώτο ανέβασμα της θρυλικής παράστασης, το καλοκαίρι του 1962, η «Όμορφη πόλη», αναβιώνει υπό την σκηνοθετική ματιά του Γιώργου Βάλαρη, στην Αίθουσα Αλεξάνδρα Τριάντη του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών.
Η «όμορφη πόλη» δεν είναι ένα remake της παράστασης του 1962, αλλά μία σύγχρονη απόδοση, βασισμένη στο έργο του Μίκη Θεοδωράκη, με κέντρο τα τραγούδια του. Τραγούδια, που έχουν λατρευτεί σε όλο τον κόσμο. Τα τραγούδια αυτά είναι και ο πυρήνας της ιστορίας, κάνουν παρέα και συνομιλούν με νέα πεζά του Γιώργου Βάλαρη και αποσπάσματα από ποιήματα του Θεοδωράκη. Η «Όμορφη πόλη» δεν παρουσιάζει μια νέα «πλοκή», αλλά βασίζεται στην ουσία των τραγουδιών, της μουσικής και των στίχων, που μέσα τους «φέρουν» όλη την ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, τις ιστορίες ανθρώπων, που τα έζησαν, παράλληλα με τη ζωή και τα βιώματα του Μίκη, αλλά και τις ιστορίες των Ελλήνων του σήμερα και του αύριο. Η ίδια η ζωή μας, είναι η ιστορία της «Όμορφης πόλης».
Η «Όμορφη πόλη» δεν είναι καν Πόλη. Είναι το κρίταμο, το ευχαριστώ, η ανάσα σου…κάθε τι που κάνει την όμορφη πόλη πιο όμορφη. Μην την ψάξεις στον χάρτη. Είναι δίπλα σου, είναι ο άνθρωπός σου, η φωνή σου…είναι οι φωνές μας (Αποσπασματικές σημειώσεις από το κείμενο της παράστασης).
Με αυτά τα λόγια, σε video και ζωντανά στην σκηνή η πόλη μας γεμίζει με τις παρουσίες και τις επιβλητικές φωνές του Κώστα Καζάκου, του Γιώργου Κιμούλη, της Πέγκυς Σταθακοπούλου, του Κωνσταντίνου Καζάκου, της Ελισάβετ Μουτάφη, του Γιώργου Βάλαρη, του Αιμίλιου Ράφτη, του Άκη Σιδέρη και της Λήδας Πρωτοψάλτη.
Η ζωντανή «Λαική» ορχήστρα «Μίκης Θεοδωράκης», ξεκινά να παίζει τις νότες της εισαγωγής και σε κάθε τραγούδι οι φωνές εναλλάσσονται. Ο Γιάννης Κότσιρας, ο Δημήτρης Μπάσης, η Σαλίνα Γαβαλά και λίγο αργότερα η Γιώτα Νέγκα (καλεσμένη μόνο για την πρεμιέρα) αναλαμβάνουν τις ερμηνείες. Ποιήματα, πεζά και χορός κάνουν διάλογο με τα τραγούδια και οι ιστορία αναβιώνει μπροστά μας.
Οι απαγγελίες των ποιημάτων του Θεοδωράκη γίνονται ερωταπαντήσεις όταν «Αυτά τα εξαίσια μάτια»
Προσπαθώ να παραλληλίσω
την έννοια της θάλασσας με την έννοια της αγάπης.
Αυτό το πέλαγος
μοιάζει σα να ‘χει ανατριχιάσει από τον πόθο μου.
Θέλω να βρω μια βάρκα να ταξιδέψω.
Να γνωρίσω τις χώρες που κρύβονται πίσω από τον ορίζοντα,
τις σκέψεις που κρύβονται πίσω από τα μάτια σου.
Αυτά τα εξαίσια μάτια.
… συνδέονται με το «Δε θα σου πω το παραμύθι εκείνο που ‘κείνος και ‘κείνη…»
Δε θα σου πω το παραμύθι εκείνο
που ‘κείνος και ‘κείνη…
Δε θα ξαναπλάσουμε όνειρα
Δε θα ξαναπούμε τραγούδια
Μόνο -θα ‘ναι δείλι σαν θα ‘ρθω-
στη μελαγχολική την ησυχία
θ’ ακουστεί η φωνή μου θλιμμένη
και κρύα ως πεθαμένου ανάσα
– “Αγαπημένη μου αντίο…”
Και θα χαθώ από μπρος σου
ως χάνεται μακραίνοντας το φως
στο σκοτάδι της νύχτας
και θα σβήσει
ως σβήνουν οι γλυκές μορφές των ονείρων
με το φως της ημέρας.
Και θα χάσει ο ένας τον άλλον
και θα χαθούμε
και θα μας σκεπάσει
της νύχτας το σκότος.
Τα τραγούδια συναντιούνται, το «Ξημερώνει» μπλέκει την μελωδία του με «Το τρένο φεύγει στις 8» και οι ιστορίες διαδέχονται η μία την άλλη.
Ιστορίες που ενώνονται σε ένα σύνολο, σαν «σύγχρονη λαϊκή τραγωδία», όπως άλλωστε χαρακτηρίζει την δομή της παράστασης και ο Γιώργος Βάλαρης στο σκηνοθετικό του σημείωμα. Όλο το στήσιμο των ηθοποιών, τραγουδιστών και χορού, συνέθεταν εικόνες από ένα διαχρονικό αρχαιοελληνικό δράμα.
Η παράσταση είναι χωρισμένη σε θεματικές και ενότητες, χωρίς αυτό να κόβει τη αδιάκοπη ροή που σε κρατάει καθηλωμένο για 2μιση ώρες. Ο Έρωτας στην αρχή και στην συνέχεια η ξενιτιά και η επανάσταση.
Το πρώτο μέρος ξετυλίγεται σε ένα περιβάλλον γεμάτο, τρυφερότητα, αγάπη, πόνο, ανθρωπιά, λεβεντιά, θυσία, έρωτα και γενναιότητα.
Το δεύτερο μέρος ξεκινά με αποσπάσματα από το «Άξιον Εστί». Οι ερμηνείες παίρνουν πια πρωταγωνιστικό ρόλο, η τρυφερότητα του Γιάννη Κότσιρα, η δύναμη της Γιώτας Νέγκα και το πάθος του Δημήτρη Μπάση, που έκανε τον κόσμο να ξεσπάσει σε ένα αποθεωτικό χειροκρότημα με το «Θα σημάνουν οι καμπάνες».
Στη συνέχεια το στήσιμο της παράστασης γινόταν σταδιακά όλο και πιο χαλαρό, με τους καλλιτέχνες να προτρέπουν τη συμμετοχή του κοινού, και στο τέλος σαν σε μουσική σκηνή να τραγουδάμε όλοι μαζί χτυπώντας παλαμάκια αγαπημένα τραγούδια όπως τα «Δόξα τον θεό», «Βρέχει στη φτωχογειτονιά» κ.α.
Μου άρεσε αυτή η «άδεια» επικοινωνίας με τον κόσμο στο τέλος. Άλλωστε αυτά τα μεγάλα τραγούδια πάντα τα αντιμετωπίζουμε όλοι με σεβασμό ως οφείλουμε, αλλά και ως λαϊκά τραγούδια και αυτό επιτρέπει από μόνο του τον αυθορμητισμό στην έκφραση, ακόμα και σε χώρους όπως το Μέγαρο Μουσικής.
Η συγκίνηση ήταν έντονη καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης με αποκορύφωμα την στιγμή που όλοι όρθιοι μετά το τέλος της, χειροκροτήσαμε τον δημιουργό Μίκη Θεοδωράκη που για μια ακόμα φορά ήταν εκεί. Σεβασμός και ευγνωμοσύνη μόνο.
Ήταν εμφανές πως αυτή η δουλειά αγαπήθηκε και δουλεύτηκε πολύ, από όλους τους συντελεστές, το υψηλού επιπέδου καστ ηθοποιών, αλλά και αυτούς τους άξιους ερμηνευτές. Με την προσθήκη των video, της ψηφιακής οθόνης, τα φώτα, σύγχρονη σκηνογραφία και χορογραφία ή «Όμορφη πόλη» ήρθε στο σήμερα. Σίγουρα παρακολουθήσαμε ένα από τα καλύτερα «αφιερώματα»- αφού αυτό είναι και η ουσία της παράστασης – στο έργο του Μίκη Θεοδωράκη, ίσως και το καλύτερο. Ελπίζω να προλάβετε να την επισκεφτείτε αυτή την «όμορφη πόλη».
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Μουσική – ποίηση: Μίκης Θεοδωράκης
Σύνθεση έργου – Σκηνοθεσία: Γιώργος Βάλαρης
Πεζά κείμενα: Γιώργος Βάλαρης, Στέλιος Παπαδόπουλος
Μουσική διεύθυνση – Ενορχήστρωση: Θανάσης Βασιλάς
Χορογραφία: Φώτης Νικολάου
Σκηνικά- video art: X SQUARE DESIGN LAB
Χρήστος Μαγγανάς – Χριστόφορος Κώνστας
Κοστούμια: Έλενα Παπανικολάου
Φωτισμοί: Γιώργος Τέλλος
Διεύθυνση παραγωγής: Δημήτρης Χωριανόπουλος
Βοηθός σκηνοθέτη: Κωνσταντίνος Φρίγγας
Βοηθός παραγωγής: Δέσποινα Βενιχάκη
Φωτογράφος: Γιώργος Καλφαμανώλης
Δημιουργία trailer: X SQUARE DESIGN LAB – Φώτης Φωτόπουλος
ΜΕ ΤΗ ΛΑΪΚΗ ΟΡΧΗΣΤΡΑ «ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ»
Τραγουδούν: Γιάννης Κότσιρας, Δημήτρης Μπάσης
Σαλίνα Γαβαλά
Παίζουν: Κώστας Καζάκος, Γιώργος Κιμούλης, Πέγκυ Σταθακοπούλου, Κωνσταντίνος Καζάκος, Ελισάβετ Μουτάφη, Γιώργος Βάλαρης, Αιμίλιος Ράφτης, Άκης Σιδέρης
και η Λήδα Πρωτοψάλτη
Eιδικές guest εμφανίσεις (αλφαβητικά): Μελίνα Ασλανίδου (22 & 23 Ιανουαρίου), Γιώτα Νέγκα (17 Ιανουαρίου), Μπάμπης Στόκας (30 Ιανουαρίου), Ελένη Τσαλιγοπούλου (29 και 30 Ιανουαρίου)
Χορεύουν (αλφαβητικά): Ιωάννα Θεοδώρου, Αλέξανδρος Κεϊβανάι, Βασιλική Μακρή, Ηλίας Μπαγεώργος, Φαίδρα Νταϊόγλου, Αλέξανδρος Σταυρόπουλος, Στεφανία Σωτηροπούλου, Κωνσταντίνος Φρίγγας.
Πληροφορίες:
Όμορφη πόλη
του Μίκη Θεοδωράκη
Απόδοση – Σκηνοθεσία: Γιώργος Βάλαρης
Στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Αίθουσα: Δημήτρης Μητρόπουλος
Από 17 έως 30 Ιανουαρίου 2020
Περισσότερες πληροφορίες κλικ εδώ
