Όρνιθες στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου
Οικολογία, διαφορετικότητα και πειραματισμός.
Η πρώτη κάθοδος της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου δεν θα μπορούσε να συζητηθεί περισσότερο. Το trailer με τα χιλιάδες views, τα άπειρα likes, τα δημοσιεύματα, οι συνεντεύξεις των συντελεστών και οι διαφημίσεις στις στάσεις των λεωφορείων έκαναν τους «Όρνιθες» μία από τις πιο αναμενόμενες, αν όχι την πιο αναμενόμενη παράσταση των φετινών Επιδαύριων. Από την άλλη το cast υπήρξε εξαιρετικά ενδιαφέρον. Ένας εμπνευσμένος σκηνοθέτης, τρεις ξεχωριστοί πρωταγωνιστές, τα πιο δυνατά ονόματα της νέας γενιάς ηθοποιών, μία περσόνα του θεάτρου, μία star του πενταγράμμου, μία δασκάλα νάνος και ένας Παραολυμπιονίκης έκαναν την κάθοδο στο Αργολικό θέατρο κάπως επιτακτική.
Η πρεμιέρα της 19ης Αυγούστου, μία μέρα μετά την Πανσέληνο και με το καλοκαίρι να δείχνει απρόθυμο να μας εγκαταλείψει, ήταν αντάξια των προσδοκιών από άποψη προσέλευσης και αναμονής. Το κατάμεστο θέατρο της Επιδαύρου περίμενε με αγωνία να έρθει σε επαφή με τα περίφημα «πουλιά» της Στέγης που πετούσαν πάνω από την Επίδαυρο.
Ο Νίκος Καραθάνος διασκεύασε μαζί με τον Γιάννη Αστερή τους Όρνιθες βασιζόμενος στην μετάφραση του δεύτερου και εκπλήρωσε ένα του όραμα για έναν Αριστοφάνη ποιητικό, διαφορετικό, λυρικό με δόσεις εντυπωσιασμού και πρωτοπορίας.
Ο ίδιος, σκηνοθέτησε την, κατά το ήμισυ διασκευή του, βασιζόμενος σε μεγάλο βαθμό σε αυτοσχεδιασμούς των ηθοποιών, σε σωματικούς σχολιασμούς του κειμένου και με μία διάθεση περισσότερο performance εμπνευσμένης από τον Αριστοφάνη, παρά δημιουργώντας μία παράσταση Αριστοφάνη.
Αυτή η διάθεση του Καραθάνου άλλοτε έβρισκε σκηνικό αντίκτυπο και άλλοτε όχι. Με τον ίδιο να ερμηνεύει εξαιρετικά τον ρόλο του Πεισθέτερου και τον Άρη Σερβετάλη να κρατά επάξια τον ρόλο του Ευελπίδη, η παράσταση αργεί να βάλει τον θεατή στο κλίμα με αποτέλεσμα στην αρχή να κυριαρχεί η αμηχανία. Με την εμφάνιση δε του Χρήστου Λούλη ως Έποπα Τσαλαπετεινού σε look μαυροφορεμένης χήρας το πράγμα μπερδεύεται ακόμα περισσότερο. Όμως αυτό το αρχικό θα μπορούσε να έχει ενδιαφέρον αν η κατάσταση ξεδιαλυνόταν στην πορεία. Εξαιρουμένης της αφυπνιστικής ερμηνείας του Μιχάλη Σαράντη και των εξαιρετικών χορογραφιών της Amalia Bennett η παράσταση κυλά σε ένα τέμπο χαμηλό και μπερδεμένο, μέχρι την εμφάνιση της Αϊδόνας Βασιλικής Δρίβα η οποία όντως ταράζει τα νερά. Με την τόσο δυναμική και πολύτιμη παρουσία της, όσο και με τον παραβατικού χαρακτήρα μονόλογό της η εμφάνιση της Δρίβα ήταν η πρώτη πολύ δυνατή στιγμή της παράστασης.
Ακολούθησαν μία σειρά από ενδιαφέρουσες εμπνεύσεις, όπως η παρουσία της επιβλητικής Φωτεινής Μπαξεβάνη, ή του Άγγελου Παπαδημητρίου και μία σειρά από ενδιαφέρουσες εικαστικά σκηνές, μέχρι την σκηνή της καταστροφής και της δημιουργίας μίας Εδέμ όπου πλέον κατοικούν τα πουλιά. Σκηνή κομβική μιας και από εκείνη την στιγμή η παράσταση αρχίζει να αποκτά καθολικό ενδιαφέρον, για να απογειωθεί στο φινάλε της με το σόλο της Νατάσας Μποφίλιου, την εμφάνιση Γιάννη Σεβδεκαλή και την τελική ένωση Θεών και πουλιών. Επίσης θα περιμέναμε μία μεγαλύτερη αξιοποίηση της Νατάσας Μποφίλιου, μιας και η συμμετοχή της σε παράσταση της Επιδαύρου είχε συζητηθεί αρκετά. Η ίδια ερμήνευσε εξαιρετικά το τραγούδι της παράστασης και στις υπόλοιπες στιγμές μπλεκόταν με τον υπόλοιπο θίασο ως χορός, νομίζω όμως ότι το κοινό που κατέκλυσε δύο μέρες την Επίδαυρο, προσδοκούσε κάτι παραπάνω.
Ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρον που ο Νίκος Καραθάνος δεν είδε τους Όρνιθες σαν πουλιά με φτερά και πούπουλα, αλλά σαν μία άλλη κοινωνία. Επίσης έβγαλε στη σκηνή όλη αυτήν την λανθάνουσα επιθετικότητα που υπάρχει στο Αριστοφανικό κείμενο και που σπάνια συναντάμε στις παραστάσεις. Ακόμα το ότι διασκεύασε εκ θεμελίων το κείμενο βασιζόμενος σε μία προσωπική του καλλιτεχνική και πολιτική θέση είναι κάτι που άξιζε τον κόπο. Το πρόβλημα της παράστασης του, κατά την γνώμη μου, είναι οι σωματικές υπερβολές, οι αναίτιες φωνές και η συνεχής επεξήγηση του κειμένου μέσα από τον υποκριτικό στόμφο. Ο λόγος παρακαμπτόταν θυσιαζόμενος σε σκηνοθετικά τρικ και σωματικούς σχολιασμούς, πράγμα που κούραζε. Επίσης η παράστασή του δεν έβγαζε γέλιο και πολύ φοβάμαι ότι δεν είχε καν χιούμορ.
Από την άλλη είχε σύμμαχό του έναν πολυτάλαντο, ενδιαφέρον, δουλεμένο και αποφασιστικό θίασο ο οποίος έκανε τα πάντα για να ικανοποιήσει το σκηνοθετικό όραμα. Τα ενδιαφέροντα σκηνικά και κοστούμια της Έλλης Παπαγεωργακοπούλου, η χρήση των οποίων απογειώθηκε με την δημιουργία της Εδέμ και το αερόστατο φεγγάρι, την συμπαραστατική μουσική του Άγγελου Τριανταφύλλου και τους υποβλητικούς φωτισμούς του Σίμου Σαρκετζή.
Δεν ξέρω αν οι «Όρνιθες» του Καραθάνου θα γράψουν ιστορία σαν μια παράσταση που άλλαξε τα πράγματα στην αντιμετώπιση του Αριστοφάνη. Δεν ξέρω και αν η εποχή μας έχει ανάγκη από τέτοιες παραστάσεις. Είναι όμως σίγουρο ότι ήταν μια παράσταση που ο όγκος της δουλειάς της δικαίωσε την φήμη της.
Οι “Όρνιθες” θα παιχτούν τον Σεπτέμβρη στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών. Περισσότερα… εδώ
Απαγορεύεται αυστηρά η χρήση φωτογραφιών, video & κειμένων για αναδημοσίευση χωρίς την άδεια μας ή/και αναφορά του musicity.gr και του συντάκτη / φωτογράφου ως πηγή.
