Ένας μικρός θρίαμβος για τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου ήταν η εμφάνισή του στο Ηρώδειο την Τετάρτη 30 Αυγούστου. Ο Άρης Μπινιάρης, ανέλαβε να σκηνοθετήσει την αρχαιότερη σωζόμενη αρχαία τραγωδία με τη δική του, αναγνωρίσιμή πλέον, άποψη και αισθητική και να λάβει ένα θερμό χειροκρότημα από το κατάμεστο θέατρο.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Αντλώντας έμπνευση από τη μάχη Περσών και Αθηναίων στη Σαλαμίνα, ο Αισχύλος θα γράψει τους Πέρσες. Έναν αντιπολεμικό ύμνο, που παρουσιάζει στους Αθηναίους τη θλιβερή επιστροφή των αντιπάλων τους Περσών από την αλαζονεία στην ταπείνωση, ύστερα από την συντριβή τους, κρούοντας τους, τον κώδωνα του κινδύνου.
Ο Άρης Μπινιάρης σκηνοθέτησε την παράσταση δίνοντας μεγάλη σημασία στη μουσικότητα του λόγου και του κειμένου, έχοντας ως εργαλείο την ανατριχιαστική μετάφραση του Παναγιώτη Μουλλά και δημιουργώντας ένα πολυεθνικό αισθητικό σύνολο, με εντονότερο το στοιχείο της Ανατολής. Επέλεξε ως μόνα μουσικά όργανα τα τύμπανα και τον τζουρά και έμπλεξε στις μελωδικές του γραμμές, από ραπ και ρεμπέτικα, μέχρι βυζαντινές μελωδίες με τρόπο ανεπαίσθητο και απόλυτα ταιριαστό.
Όλα αυτά ερμηνευμένα άψογα από τους ηθοποιούς του χορού (Ηλία Ανδρέου, Πέτρο Γιωρκάτζη, Γιώργο Ευαγόρου, Νεκτάριο Θεοδώρου, Μάριο Κωνσταντίνου, Παναγιώτη Λάρκου, Δαυίδ Μαλτέζε, Γιάννη Μίνω, Άρη Μπινιάρη, Ονησίφορο Ονησιφόρου, Μάνο Πετράκης, Στέφανο Πίττας, Κωνσταντίνο Σεβδαλή) και χορογραφημένα με ιδιαίτερες – άλλοτε κάπως υπερβολικές – χορογραφίες από τη Λία Χαράκη.
Η όλη σύνθεση και η σκηνοθετική γραμμή απογειώνονται τη στιγμή της επίκλησης του Δαρείου από τον Χορό και την Άτοσσα, όπου στη σκηνή συμβαίνει μια έκσταση που μεταφέρεται και στην κερκίδα, ενώ καθ’ όλη τη διάρκεια του λόγου του Δαρείου (Νίκου Ψαρρά), η Άτοσσα (Καρυοφύλλια Καραμπέτη) θα χορεύει με απόλυτη συγκέντρωση ένα δερβίσικο χορό.
Οι ερμηνείες είχαν κάτι να προσθέσουν στην παράσταση και συνέβαλαν στο γενικότερο πνεύμα. Προεξάρχουσα η Καρυοφύλλια Καραμπέτη, σε μία λιτή ερμηνεία της καταρρακωμένης βασίλισσας, αρθρώνοντας το λόγο με εσωτερικότητα, σκληρότητα και ευαισθησία, ξεχώρισε για τις κινησιολογικές της υπερβάσεις. Ο αγγελιαφόρος Χάρης Χαραλάμπους, επίσης μετέφερε την τραγικότητα των συμβάντων από τη μάχη, και ο Δαρείος του Νίκου Ψαρρά, είχε μια σοφή ψυχρότητα και μια αποστασιοποίηση που ταίριαζε γάντι. Ο Ξέρξης του Αντώνη Μυριαγκού ήταν η μόνη παραφωνία. Υπερβολικός, τονίζοντας λάθος το κείμενο και κάνοντας σπασμωδικές κινήσεις, ξέφυγε από τη λιτή υποκριτική γραμμή των υπολοίπων και ξένισε.
Το σκηνικό του Κωνσταντίνου Λουκά, με τις ανατολίτικες αναφορές (θύμιζε κάτι από Φαραώ) ήταν όμορφο και ταίριαζε στην παράσταση. Η Ελένη Τζιρκαλλή με τα κοστούμια της θέλησε να αποτυπώσει το πνεύμα Ανατολής που διέπε όλη την παράσταση και σε πολλά σημεία τα κατάφερε, σε άλλα όχι, όπως για παραδειγμα το κοστούμι της Άτοσσας.
Οι ενστάσεις σχετικά με τα μικρόφωνα είναι κατανοητές. Προσωπικά με ξένισαν στην αρχή, αλλά στην πορεία ένιωσα ότι ενσωματώθηκαν στην παράσταση και δεν προκάλεσαν πρόβλημα.
Οι «Πέρσες» του ΘΟΚ, ήταν απ’ όλες τις απόψεις μια μεγάλη επιτυχία και μία από τις πιο ενδιαφέρουσες απόψεις αναβίωσης αρχαίου δράματος των τελευταίων ετών.
