Ο «Γλάρος» σύμφωνα με τον Τσέχωφ είναι μια κωμωδία σε τέσσερις πράξεις. Μια κωμωδία με πολλά δάκρυα, ματαιωμένες επιθυμίες, φωνές, συναισθηματικές μεταπτώσεις, αλλά κωμωδία. Μοιάζει σίγουρα περίεργο και οξύμωρο, αλλά πράγματι, αυτοί οι ήρωες που γυρνούν στη Ρωσική επαρχία είναι τόσο ειρωνικοί μέσα στις αντιφάσεις τους, που μπορούν να ιδωθούν με στρεβλή ματιά. Θεατρίνοι της ζωής, οι ήρωες του Τσέχωφ «παίζουν» θέατρο όπως ζουν και ζουν όπως θα έπαιζαν θέατρο. Ένας σκηνοθέτης που συνεχώς προσπαθεί κάτι να αποδείξει, μια σταρ ηθοποιός, ο διάσημος συγγραφέας σύζυγός της, ο παρατηρητής αδερφός της, μια ηθοποιός που προσπαθεί κάπου να φτάσει και τόσοι ήρωες, που πλαισιώνουν μια ιστορία για τη ζωή.
Ο Δημήτρης Καραντζάς, επανέρχεται στις λέξεις και τις εικόνες του Τσέχωφ, μετά τον περσινό «Θείο Βάνια». Ο «Γλάρος» μοιάζει να του πηγαίνει πολύ. Καταργεί τη σύμβαση θεατών και ηθοποιών και μετατρέπει το θέατρο Προσκήνιο, σε μια ολόκληρη σκηνή. Το κάνει εμπνευσμένα και μελετημένα. Τα φώτα της πλατείας ανάβουν και σβήνουν ανύποπτα και η πλατεία του θεάτρου μετατρέπεται σε μια ρωσική εξοχή όπου γύρω της συμβαίνουν μικρά και μεγάλα δράματα.
Με σύμμαχο το έξοχο σκηνικό του Δημήτρη Σκουρλέτη, ο Καραντζάς κάνει την πρόβα παράσταση και την παράσταση πρόβα και αντιμετωπίζει το κείμενο του Τσέχωφ σαν αυτό που πραγματικά είναι. Μια ειρωνική κωμωδία για τη ζωή και τους ανθρώπους της. Σύμμαχοί του οι εξαιρετικές ερμηνείες της Θεοδώρας Τζήμου, που είναι ιδανική Αρκάντινα, ο Μανώλης Μαυροματάκης, που ξεφεύγει από τον στερεοτυπικό Τριγκόριν και αυτό έχει πολύ ενδιαφέρον, η Μαρία Φιλίνη ως Πωλίνα, ο Φιντέλ Ταλαμπόυκας, ο Δρόσος Σκώτης και ο Αινείας Τσαμάτης.
Η Μάσα της Νατάσας Εξηνταβελόνη και η Νίνα της Δήμητρας Βλαγκοπούλου, στέκονται πιο αποστασιοποιημένες από την ειρωνεία της σκηνοθεσίας από την αρχή μέχρι το τέλος της παράστασης. Όπως και ο Γιώργος Ζυγούρης, που όμως είναι επαρκέστατος στο ρόλο του δασκάλου.
Όσο προχωράμε στη λύση του δράματος η ατμόσφαιρα βαραίνει. Οι ήρωες παύουν να είναι ειρωνικοί και ακολουθούν την εξέλιξη της ζωής. Είναι ματαιωμένοι, κλαίνε, κάνουν λάθος επιλογές και προσπαθούν να επιβιώσουν, ο καθένας με τον τρόπο του.
Σε αυτό τους ακολουθούν τα ηχοτοπία της παράστασης, οι υπέροχοι φωτισμοί του Δημήτρη Κασιμάτη και το σκηνικό. Όσο προχωράμε στην τέταρτη πράξη η αρχική ειρωνεία της παράστασης απαλείφεται και το κείμενο στην πολύ επιτυχημένη μετάφρασης της Ξένιας Καλογεροπούλου, ακούγεται όλο και πιο βαρύ. Στον τελευταίο μονόλογο της Νίνας, δεν αποφεύγεται η αμηχανία της εκφοράς των δύσκολων και πολυδιάστατων νοημάτων των λέξεων του Τσέχωφ. Είναι δύσκολο να ακούγεται από το στόμα μιας ηθοποιού πως «είναι ένας γλάρος», αλλά ίσως αν είχε κρατηθεί μέχρι το τέλος η παιγνιώδης διάσταση της σκηνοθεσίας να ήταν πιο εύκολο να καταλάβει κανείς γιατί τελικά ο «Γλάρος» είναι κωμωδία.
Το τέλος βρίσκει τους ήρωες ουσιαστικά μόνους και παραδομένους σε αυτά που η ζωή όρισε για αυτούς. Το αχανές τοπίο έχει περιοριστεί σε τέσσερις τοίχους και τίποτα δεν φαντάζει ειρωνικό απέναντι στο προδιαγεγραμμένο τέλος.
Η παράσταση που σκηνοθέτησε ο Δημήτρης Καραντζάς στο θέατρο Σημείο έχει πολλές αρετές. Έχει υψηλή αισθητική, ωραίες ερμηνείες, είναι φροντισμένη από την αρχή μέχρι το τέλος, έχει μεταπτώσεις, ατμόσφαιρες, θερμοκρασίες. Προσωπικά θα περίμενα μια πιο ανατρεπτική ματιά στο φινάλε, αλλά και πάλι αξίζει να έρθει κανείς σε επαφή με αυτό το δυστοπικό ανθρώπινο σύμπαν όπου όλοι παίζουν έναν ρόλο που τους έχει δοθεί. Από πού άραγε;
Info:
Η παράσταη
“Ο Γλάρος”
του Τσέχωφ
σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά
Παίζεται Τετάρτη έως Κυριακή στο Θέατρο Προσκήνιο
