Η Αθήνα βρίσκεται σε μία γενικότερη παρακμή, όχι όμως τόσο μεγάλη ώστε να μην διδάσκονται τα αρχαία δράματα. Ο Αριστοφάνης είναι ο μόνος από τους τέσσερις μεγάλους δραματουργούς της Αθήνας που γνωρίζουμε που βρίσκεται ακόμα εν ζωή. Το 405 πχ θα διδαχθούν στα Λήναια οι «Βάτραχοι», μία ωδή στην ποίηση που προβληματίζεται για την έλλειψη ουσιαστικής πνευματικότητας στην Αθήνα της εποχής. Ο θεός Διόνυσος και ο δούλος του Ξανθίας κατεβαίνουν στον Άδη προκειμένου να φέρουν στον πάνω κόσμο τον Ευριπίδη, ώστε να αναβιώσει η ποίησή του. Μια σειρά από φαρσικά γεγονότα και τελετουργικά χορικά καταλήγουν σε μία αντιπαράθεση Ευριπίδη και Αισχύλου για το ποιός αξίζει περισσότερο ως ποιητής και ένα μεγάλο γλέντι ολοκληρώνει αυτή την ιερή και αμφίβολης αποτελεσματικότητας κάθοδο.
Ο Κώστας Φιλίππογλου σκηνοθέτησε τους «Βαράχους» σε μία νέα μετάφραση του Γιώργου Μπλάνα με ένα θίασο τεσσάρων πρωταγωνιστών. Η παράσταση παρουσιάστηκε στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου και απέσπασε κατ’ αρχάς θετικές εντυπώσεις.
Ένα μεγάλο μαύρο καρβουνιασμένο βουναλάκι καλύπτει όλη τη θυμέλη και πάνω εκεί διαδραματίζεται όλη η δράση της παράστασης. Μιας παράστασης την οποία ο σκηνοθέτης έντυσε με ρυθμούς καμπαρέ, τόνους dark αισθητικής και μία διάθεση σκοτεινού μπαρόκ. Βασισμένος στην εύγλωττη μετάφραση του Γιώργου Μπλάνα, ο Φιλίππογλου σκηνοθέτησε μια παράσταση απλή, κατανοητή με βάση το λόγο, χρησιμοποιώντας έναν εξαιρετικό χορό που έδινε τον αρχικό και τον τελικό τόνο της δράσης.
Η Σοφία Φιλιππίδου στον αβανταδόρικο ρόλο του Διόνυσου ήταν απολαυστική. Με χιούμορ, με σκηνική εγρήγορση και με ένταση αλώνιζε την σκηνή και χαιρόσουν να την βλέπεις. Ο Λάκης Λαζόπουλος κράτησε για τον εαυτό του το ρόλο του δούλου Ξανθία και του Ευριπίδη. Και στους δυο ήταν μετρημένος και εγκρατής, με αίσθηση του λόγου και του χώρου. Ίσως ως Ευριπίδης χρειαζόταν να περιορίσει το ιδίωμα που επέλεξε για τη φωνή του γιατί κάποιες στιγμές κούραζε. Ο Δημήτρης Πιατάς πληθωρικός και ξεφαντωτικός ως Ηρακλής και ως Αιακός ενώ τέλος ο Αντώνης Καφετζόπουλος ήταν μια ευχάριστη έκπληξη. Αντιμετώπισε το ρόλο του Αισχύλου με σοβαρότητα και μέτρο και ήταν μία από τις καλύτερες στιγμές του τελευταία.
Ο Χορός ήταν το μεγάλο ατού της παράστασης. Καλοκουρδισμένος, δεμένος, έξυπνα κατανεμημένος στο χώρο. Υποκινούμενος από την καλή μουσική του Νίκου Γαλενιανού και την έξυπνη κινησιολογία της Σοφίας Πάσχου λειτούργησε τόσο ως σύνολο, όσο και ως μονάδα ο κάθε ηθοποιός ξεχωριστά, μεταβάλλοντας συνεχώς τον ρόλο και αλλάζοντας σκηνικά και κοστούμια εν ριπή οφθαλμού. Ξεχώρισαν ο Χάρος του Γιάννη Γιαννούλη και η Άννα Καλαϊτζίδου.
Τα σκηνικά και τα κοστούμια του Τέλη Καρανάνου και της Αλεξάνδρας Σιάφκου ήταν απόλυτα λειτουργικά και προνομιούχα για την παράσταση. Μεταμορφώνονταν πολύ εύκολα και δημιουργούσαν την αίσθηση της έκπληξης. Σε αυτό βοήθησαν και οι φωτισμοί του Νίκου Βλασόπουλου.
Η παράσταση του Κώστα Φιλίππογλου βασίστηκε σε μία απλοποιημένη βερσιόν του ίδιου του κειμένου και της γενικότερης τελετουργικής του έκστασης. Σε αυτό συνέβαλε πολύ και η μετάφραση του Γιώργου Μπλάνα. Ο σκηνοθέτης επέλεξε να τονίσει το σκοτεινό κομμάτι της καθόδου του Άδη και λιγότερο το κομμάτι της μύησης και της ποιητικής άνθησης. Αυτή η απλοποίηση είχε το καλό ότι η παράσταση δεν κούραζε. Τα αστεία και τα χορικά δεν ήταν τραβηγμένα από τα μαλλιά και υπήρχε γενικότερο μέτρο. Στον αντίποδα υπήρχαν στιγμές που ήθελαν λίγο παραπάνω δουλειά στο ρυθμό τους, όπως ο διάλογος Αισχύλου Ευριπίδη. Όμως συμπερασματικά οι «Βάτραχοι» είναι μια καλή παράσταση, μια τίμια προσπάθεια αναβίωσης του Αριστοφάνη και μια ευχάριστη διαφυγή.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΟΔΕΙΑΣ κλικ εδώ
