Στο θέατρο «Εμπορικόν» στου Ψυρρή ο σκηνοθέτης Γιάννης Κακλέας καταπιάνεται με τη γνωστή κωμωδία – αίνιγμα του Μολιέρου, «Ο Μισάνθρωπος», που συνεχίζεται με επιτυχία για δεύτερη σεζόν. Η αιχμηρή γραφή του Μολιέρου, η αδυσώπητη σάτιρά του στη συντηρητική υποκρισία της εποχής του και η εμμονή του στην κωμωδία ως το πιο ισχυρό όπλο για την κοινωνική κριτική τον καθιστούν έναν διαχρονικά εμβληματικό συγγραφέα που «αναπνέει» στο σήμερα παρά τα 400 χρόνια που πέρασαν από τη γέννησή του.
Τον Μολιέρο προσπάθησαν πολλοί να πολεμήσουν, να του απαγορεύσουν την αμείλικτη κριτική του, αλλά η τολμηρή κοινωνική του στάση, το ηθικό του ανάστημα, ο κωμικός του οίστρος και η δύναμη της γραφής του, τον καθιέρωσαν ως έναν από τους μεγαλύτερους δημιουργούς στην θεατρική μας παράδοση. Με τα αριστουργήματα που έγραψε, όπως τον «Μισάνθρωπο», άλλαξε την κωμωδία μια για πάντα.
Πιο επίκαιρος από ποτέ, ο αυτοβιογραφικός «Μισάνθρωπος» είναι γραμμένος με σαρκασμό, θυμό και γνώση της γελοιότητας μιας κοινωνίας σαθρής που η υποκρισία, η διαπλοκή, ο ναρκισσισμός, η αδικία, ο σεξισμός, η επίδειξη του πλούτου, ο θρίαμβος της μετριότητας και η κυριαρχία της εικόνας είναι μερικές από τις παθογένειές της.
Ο Αλσέστ, ο ήρωας του έργου, επιθετικός και αηδιασμένος με την κοινωνική παρακμή και θυμωμένος με την υποκρισία των ανθρώπων, ερωτεύεται παθιασμένα την όμορφη Σελιμέν, το απόλυτο θηλυκό – προϊόν αυτού του συστήματος που απεχθάνεται και παγιδεύεται. Σε ένα σύστημα εικονικής πραγματικότητας που η «μάσκα» είναι το πρόσωπό μας, σε μια κοινωνία της κυριαρχίας της εικόνας έχει θέση ο έρωτας;
Ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, μέσω του Αλσέστ ή αλλιώς και Μισάνθρωπου, του πρωταγωνιστή, δημιουργεί διλήμματα και γκρεμίζει αξίες και συνήθειες της ταξικής κοινωνίας της Γαλλίας του 17ου αιώνα που μένουν κυρίαρχες έως και σήμερα. Μοναδικό του όπλο η ειλικρίνεια και η αξιοπρέπεια. Συνεπώς, αισθάνεται αηδιασμένος να δεχθεί τη ζωή σε μια κοινωνία που έχει τυφλωθεί από αλόγιστη κολακεία, υποκρισία και ψέμμα. Αποφασίζει να αποστασιοποιηθεί από τον περίγυρό του επικρίνοντας τις ανηθικότητες, τις μηχανορραφίες και τις ίντριγκες που τόσο αντιπαθεί.
Ο κατά συρροή εξαιρετικός ηθοποιός Παπασπηλιόπουλος, καταφέρνει να αποδώσει μέσω των κινήσεων του, των εκρήξεων του απέναντι στις πλαστές σχέσεις συμφέροντος που μολύνουν τη κοινωνία διαλύοντας κάθε προσωπικό χαρακτηριστικό των μελών της και του συναισθηματικούς λόγους του απέναντι στη Σελιμέν, το πόσο ανήμπορος νιώθει κάποιος να εκφράσει τον πραγματικό του εαυτό όταν οι γύρω του ζουν στο ψέμα.
Η Ευγενία Σαμαρά, ως η Σελιμέν ενσαρκώνει το ψέμα, τον ναρκισσισμό, τη φιλαρέσκεια. Κατάφερε με επιτυχία να μπει στο ρόλο της Σελιμέν και γρήγορα το κοινό μπόρεσε να αντιπαθήσει την χειριστικότητα της απέναντι στους εραστές, τους φίλους αλλά και τον άνθρωπο που την αγάπησε όσο κανένας άλλος, τον Αλσέστ. Η υποκρισία είναι ένας φαύλος κύκλος από τον οποίο δεν μπορεί κανείς να ξεφύγει άπαξ και την υιοθετήσει. Είναι τόσο τοξική που μεταλλάσει τον χαρακτήρα ακόμη και αυτών που προσπαθούν να την αποφύγουν. Η προσωπικότητα της Σελιμέν κατάφερε πολλές φορές να φέρει τον Αλσέστ εκτός εαυτού παρά τη θέληση του, προσβάλλοντας ενεπανόρθωτα την ίδια αλλά και τους φίλους του.
Ο Μολιέρος όμως θέτει ως ηθικό δίδαγμα πως μια ζωή μέσα στην υποκρισία και τις μάσκες είναι μια φούσκα που σκάει και μπορεί να σε ρίξει στα πατώματα όταν αποκαλυφθεί η αλήθεια. Η Σαμαρά στην αποκάλυψη της πραγματικότητας, μέσω του συναισθηματισμού της και της ερμηνείας της έδειξε πως μπορεί να σε διαλύσει ένας τέτοιος τρόπος ζωής.
Ο Στέλιος Ιακωβίδης στον ρόλο του Ορόντ, του αντεραστή του Μισάνθρωπου, ο Θάνος Μπίρκος και ο Αυγουστίνος Κούμουλος, ως μνηστήρες της γοητευτικής Σελιμέν, ο Κυριάκος Σαλής και ο Αλέξης Φουσέκης, ως φίλοι του ζευγαριού και η Αθηνά Μουστάκα στον ρόλο της Αρσινόης, της αντίζηλης της Σελιμέν, αποτελούν ένα σύνθετο καστ πολυτάλαντων ηθοποιών που υπηρετούν άψογα τις απαιτήσεις του έργου ερμηνευτικά, μουσικά και κινησιολογικά.
Ο Γιάννης Κακλέας προσέθεσε ακόμη τη Φωτεινή Αθερίδου, που με δικά της σατιρικά κείμενα σε ρόλο σχολιαστή έδεσε πολύ όμορφα στην παράσταση, κέρδισε την προσοχή του κοινού και το έφερε σε σκέψεις.
Εξαιρετική δουλειά έγινε από τους Ηλένια Δουλαδίρη & Γιάννης Κακλέα, που επιμελήθηκαν τα εντυπωσιακά κουστούμια των ηθοποιών της εποχής του Μολιέρου στο πρώτο μισό της παράστασης, καθώς και τα μοντέρνα στο δεύτερο μισό ενώ τα σκηνικά των Ηλένια Δουλαδίρη & Γιάννης Κακλέα ξεχώρισαν για την καλαισθησία τους.
Στον Μισάνθρωπο η κωμική πένα του Μολιέρου έχει την ευκαιρία να σατιρίσει, με τα υλικά της κωμωδίας που αυτός ο ιδιοφυής συγγραφέας ξέρει να χρησιμοποιεί, την αέναη μάχη του αρσενικού και του θηλυκού. Ο Γιάννης Κακλέας αποπειράται για πρώτη φορά να συνδιαλλαγεί με τον κόσμο του Μολιέρου με ανατρεπτική διάθεση και με πρόθεση να αναδείξει τα στοιχεία του έργου που αφορούν απόλυτα στην πραγματικότητα που βιώνουμε σήμερα. Σε συνεργασία με έναν εξαιρετικά ταλαντούχο θίασο δημιούργησαν μια παράσταση γεμάτη γέλιο, ενθουσιασμό και συναίσθημα που καλύτερα είναι να τη βιώνεις, παρά να διαβάζεις για αυτή.
Info:
Μισάνθρωπος, του Μολιέρου
Στο Θέατρο Εμπορικόν
Περισσότερες πληροφορίες εδώ
