Είδαμε: Βίκυ Μοσχολιού “Οι κασέτες του Μελωδία” στο Ηρώδειο με τις Δ. Γαλάνη, Ελ. Τσαλιγοπούλου, Γ. Νέγκα και μιλήσαμε με τους Κ. Βαρσάμη & Ξ. Ραράκο για την επιμέλεια προγράμματος

Η κασέτα του Μελωδία ξεκινά. Ο τίτλος της κασέτας: “Αφιέρωμα στη Βίκυ Μοσχολιού”.
Κυρίες και κύριοι καλώς ήρθατε.

Κάπως έτσι ξεκίνησε η μεγάλη βραδιά-αφιέρωμα στην Βίκυ Μοσχολιού στο Ηρώδειο, που ήταν sold out εδώ και μέρες. Την έναρξη έδωσε το χαρακτηριστικό ραδιοφωνικό σήμα του Μελωδία που φωτιζόταν μόνο από την μορφή της Βίκυς Μοσχολιόυ. Ο πρώτος ήχος της βραδιάς ήταν η φωνή της να τραγουδά «Πάμε φεγγάρι μου».

Αυτή η τόσο μοναδική φωνή. Η τόσο ταυτισμένη με τις ψυχές και το αίσθημα των Ελλήνων συγκινεί και εμπνέει κάθε φορά που ακούγεται. Δυνατά και καθαρά, έτσι όπως έζησε.
Το τραγούδι ακουγόταν…

Με πυξίδα το άγνωστο στης ψυχής σου την άβυσσο
σημαδεύω παράδεισο και καινούργια, καινούργια ζωή
η ψυχή μου στον άνεμο, γιασεμί και κυκλάμινο
κι όσα ζήσαμε, ζήσαμε, πειρασμός, πειρασμός η ζωή στα σκοτεινά

…από εκεί το έπιασαν οι τρεις ερμηνεύτριες. Η Δήμητρα Γαλάνη, η Ελένη Τσαλιγοπούλου και η Γιώτα Νέγκα την διαδέχτηκαν στο υπόποιπο τραγούδι. Ήταν αυτές που ανέλαβαν να την τιμήσουν σε ένα πρόγραμμα που περιλαμβάνει τραγούδια από το σύνολο της πορείας της και παρουσιαζόταν για πρώτη φορά στο Ηρώδειο.

Στη συνέχεια, ο ρυθμός ανέβηκε γρήγορα και την θέση πήρε ο ζωηρός ήχος του μπουζουκιού από το δεύτερο τραγούδι. Ο «Λευτέρης» μας βάζει αμέσως στο κλίμα της εποχής και το κοινό χειροκροτεί ήδη ρυθμικά.

Παρά την ταύτιση που έχει η φωνή της Μοσχολιού με τραγούδια μελαγχολικά και πονεμένα, τα λίγα ρυθμικά τραγούδια που είπε έμειναν μοναδικά και ταίριαξαν απόλυτα στις φωνές και τις διαθέσεις των τριών ερμηνευτριών της βραδιάς.

Ακολούθησαν τέσσερα τραγούδια του Γιώργού Ζαμπέτα. Πρώτο το «Πάει πάει», στο ίδιο κλίμα με τον «Λευτέρη» και στην συνέχεια «Ο χωρισμός», «Ξημερώματα» και «Το αδιέξοδο»

Η Δήμητρα Γαλάνη, που πάντα θυμάται την συνεργασία της με την Βίκυ Μοσχολιού στα πρώτα της χρόνια στον Ζυγό, τιμά στα προγράμματά της την σημαντική ερμηνεύτρια και πολλά τραγούδια της, όπως το «Θα κλεισω τα ματια», έχουν γίνει μέρος και του δικού της ρεπερτορίου. Είναι μία από τις τραγουδίστριες που έκαναν τις καλύτερες επανεκτελέσεις πάνω σε τραγούδια της Μοσχολιού. Ο τρόπος που τραγούδησε το «Θα κλείσω τα μάτια» στο Ηρώδειο ήταν μία ακόμα απόδειξη του πόσο της ταιριάζει αυτό το τραγούδι. Ακόμα μία από τις ερμηνείες που προσπαθήσαμε να ξεχωρίσουμε ήταν το «Άνθρωποι μονάχοι» σε μία κατανυκτική απόδοση. Ένα τραγούδι που χτυπάει κατευθείαν στις καρδιές των ανθρώπων. Ο τελευταίος στίχος του Γιάννη Καλαμίτση, αυτός που λέει: «…σαν εσένα…σαν εμένα…» σιγοψιθυρίζεται από την υπέροχη χορωδία του κόσμου και σου φέρνει στην καρδιά την χαρμολύπη της μοναξιάς και την παρηγοριά της συντροφιάς μαζί.

Μία έντονα συναισθηματική ερμηνεία της Ελένης Τσαλιγοπουλου, που ξεχώρισε ήταν το «Κάτω από τη μαρκίζα», που ομολογουμένως είναι από τα δυσκολότερα τραγούδια της Βίκυς Μοσχολιού. Στην Ελένη Τσαλιγοπούλου ταίριαξαν επίσης τα κομμάτια: «Ένα αστέρι πέφτει πέφτει», «Ναύτης βγήκε στη στεριά» και «Αλήτη».

Η Γιώτα Νέγκα ανέλαβε κάποια από τα αυθεντικότερα λαϊκά τραγούδια της Μοσχολιού και μας άγγιξε με τις ερμηνείες της. Πρώτα απ’ όλα στο «Ασφαλώς και δεν πρέπει» του Άκη Πάνου, έπειτα στο «Μην τα φιλάς τα μάτια μου», αλλά και την «Νύχτα», σε μουσική Σταύρου Ξαρχάκου και ποίηση του Νίκου Γκάτσου.

Από τους ίδιους δημιουργούς και το «Νυν και αεί» που ήταν μία από τις πιο δυνατές στιγμές της Δήμητρας Γαλάνη, που ερμήνευσε ακόμα ιδανικά το «Έτσι κι αλλιώς» των Σταμάτη Κραουνάκη και Κώστα Τριπολίτη, από τον θρυλικό δίσκο «Σκουριασμένα Χείλια», αλλά και το «Πέρα από τη θάλασσα» του Γιάννη Μαρκόπουλου.

Όσο το πρόγραμμα προχωρούσε, τόσο συνειδητοποιεί κανείς το μεγαλείο αυτού του ρεπερτορίου. Κορυφαίοι δημιουργοί και μεγάλες στιγμές του ελληνικού τραγουδιού, όλα δοσμένα ιδανικά και μοναδικά από την Βίκυ Μοσχολιού. Αυτή την σκέψη δεν θα μπορούσε να εκφράσει καλύτερη η Δήμητρα Γαλάνη, λέγοντας απλά: «Τι έχει πει αυτή η γυναίκα!»

«Γεια σου Βικυ. Γεια σου Βικαρα!» αναφωνήσαν Ελένη Τσαλιγοπουλου και Δήμητρα Γαλάνη.

Οι τρεις ερμηνεύτριες και όλοι εμείς εκεί μοιραστήκαμε αυτή την βραδιά μνήμης, κεφιού, χαράς και θαυμασμού στην μεγάλη Βίκυ του ελληνικού τραγουδιού. Και ήταν μάλλον εκεί κι εκείνη. Κάπως σαν αν ακούγαμε και τη δική της χαρακτηριστική φωνή να σιγοτραγουδάει μαζί μας.

Κλείνοντας ακούστηκε πάλι η φωνή της Μοσχολιού, από την ηχογραφημένη συνέντευξη της στον Γιώργο Παπαστεφάνου, για την εκπομπή «Οι φίλοι μου».:

«Ξέρω ότι θα μείνω στις καρδιές των ανθρώπων, στις δισκοθήκες τους, στα σπίτια τους.
Υπάρχουν άνθρωποι που κάνουν συλλογή από τα τραγούδια μου που θα τα ακούνε και τα παιδιά τους και τα παιδιά των παιδιών τους και θα είμαι μέσα στην ψυχή και την καρδιά τους» έλεγε η Βίκυ Μοσχολιού 

Έτσι ακριβώς!

Σαν να ήξερε ότι τα τραγούδια που έχει ερμηνεύσει έχουν περάσει στις επόμενες γενιές και έχουν τραγουδηθεί από τις μεγαλύτερες φωνές που ακολουθήσαν. Και εκείνη παραμένει φωνητικά και ψυχικά παρούσα, δίνοντας το χέρι της.

Δως μου χέρι να πιαστώ
να πιαστώ, να κρατηθώ,
ένα γέλιο, μια ματιά
κι ανασταίνετ’ η καρδιά.

Αυτή η κασέτα του Μελωδία ήταν μια συναυλιακή βραδιά από αυτές που καταγράφονται στην μνήμη μας ως αξέχαστες. Από αυτές τις βραδιές που θυμάσαι πολλά καλοκαίρια μετά, λέγοντας πώς: «Ήμασταν τυχεροί που βρεθήκαμε εκεί».

Συνέντευξη:

Η Βίκυ Μοσχολιού ξεχωρίζει ανάμεσα στο πάνθεον των “μεγάλων” του ελληνικού τραγουδιού για όλους τους προφανείς λόγους, αλλά και για λόγους ενέργειας και αύρας. Η δυναμική της εξακολουθεί να επηρεάζει τις επόμενες γενιές, τόσο καλλιτεχνικά, όσο και συναισθηματικά. Ο Ξενοφών Ραράκος και η Κωνσταντίνα Βαρσάμη, που επιμελήθηκαν μαζί με τις ερμηνεύτριες την “Κασέτα του Μελωδία” στο Ηρώδειο απαντούν στο ερώτημα, γιατί η Βίκυ Μοσχολιού εξακολουθεί να μας αφορά τόσο ενεργά σήμερα, ποιά ερμηνευτική της περίοδο ξεχωρίζουν και πώς εμπνεύστηκαν και εκτέλεσαν την μαγική βραδιά του Ηρωδείου.

Από τις ερμηνεύτριες του λαϊκού τραγουδιού του παρελθόντος, η Βίκυ Μοσχολιού μοιάζει να επικοινωνεί περισσότερο απ’ όλες με τη νέα γενιά. Γιατί πιστεύετε ότι συμβαίνει αυτό;

ΚΒ: Οτιδήποτε αυθεντικό αντέχει στο χρόνο. Έχω την εντύπωση πως η Μοσχολιού αντέχει στο σήμερα γιατί ήταν ο εαυτός της. Συμφιλιωμένη με την καταγωγή και την ωραία λαϊκότητα της, δεν προσπάθησε να υποδυθεί ούτε να γίνει κάποια άλλη. Νομίζω πως η νέα γενιά αναγνωρίζει στη φωνή της το ανεπιτήδευτο και δωρικό πρόσωπο του ελληνικού τραγουδιού.

ΞΡ: Η φωνή της Βίκυς Μοσχολιού ανήκει σε εκείνη τη σπάνια κατηγορία των φωνών από τις γνωρίζουμε πριν καν τις ακούσουμε. Αυτός είναι ένας πολύ σοβαρός λόγος γιατί οι οι φωνές να είναι αγαπητές μέσα στον χρόνο και πόσο μάλλον στην περίπτωση της Βίκυς Μοσχολιού, που τραγούδησε μερικά από τα σπουδαιότερα τραγούδια της ελληνικής δισκογραφίας. Σχεδόν όλους τους μεγάλους συνθέτες και στιχουργούς. Άρα, είναι πολύ λογικό με όλο αυτό το ρεπερτόριο και τις ηχογραφήσεις, από λαϊκό έως ακραιφνώς έντεχνο, που είναι λογικό να βρίσκει.

Το αφιέρωμα θα παρουσιαστεί από τρεις κορυφαίες ερμηνεύτριες, Δήμητρα Γαλάνη, Γιώτα Νέγκα και Ελένη Τσαλιγοπούλου. Πως αυτό επηρεάζει τις επιλογές σας για την επιμέλεια του προγράμματος;

ΚΒ: Σταθήκαμε πρώτα απ όλα στη σκέψη πως και οι τρεις ερμηνεύτριες αποτελούν την φυσική συνέχεια της Μοσχολιού. Σαν να παίρνουν από τα χέρια της ένα νήμα και το δίνουν η μία στην άλλη, κρατώντας τη σπανιότητα και την αυθεντικότητά της. Καμία από τις τρεις δεν συμβιβάστηκε με φτηνές ή εύκολες λύσεις. Το ρεπερτόριο της Μοσχολιού είναι και δικό τους. Επιλέξαμε τα τραγούδια με παθιασμένη περιέργεια. Α, αυτό το έχει πει η Δήμητρα; Θέλω τόσο πολύ να το ακούσω με τη φωνή της!

ΞΡ: Κατ’ αρχάς να πω ότι με την Κωνσταντίνα απολαύσαμε πολύ τη διαδικασία να μοιράσουμε τα τραγούδια, από τον πολύ μεγάλο κατάλογο των τραγουδιών της Βίκυς Μοσχολιού στις τρεις φωνές. Έγινε βάσει ρεπερτορίου, ιδιοσυγκρασίας και ελπίζουμε να το κάναμε σωστά. Ωστόσο ήταν πολύ βοηθητικό ότι στο πέρασμα των χρόνων και η Δήμητρα Γαλάνη και η Ελένη Τσαλιγοπούλου και η Γιώτα Νέγκα, έχουν ερμηνεύσει τραγούδια της Βίκυς Μοσχολιού και τα έχουν εντάξει και στο ρεπερτόριό τους. Όπως και να έχει όμως η καθεμία έχει δυνατότητα να ερμηνεύσει μοναδικό όποιο τραγούδι και αν διαλέγαμε.

Όταν δημιουργείται ένα πρόγραμμα για μια τόσο σημαντική ερμηνεύτρια, η επιλογή φαντάζει ιδιαίτερα δύσκολο έργο. Εσείς με πιο κριτήριο καταλήγετε στο τι θα αφήσετε και τι θα συμπεριλάβετε;

ΚΒ: Δια της αφαιρέσεως. Ποια τραγούδια δεν μπορούν να λείπουν. Ποια τραγούδια δεν γίνεται να μην ακουστούν.

ΞΡ: Από λαϊκά, τα έντεχνα έως τα ρεμπέτικα και αρχοντορεμπέτικα, η Βίκυ Μοσχολιού έχει ερμηνεύσει ένα πολύ μεγάλο και σημαντικό ρεπερτόριο και αυτό προσπαθήσαμε να καλύψουμε κατά το δυνατό. Πήγαμε και με την αίσθηση που έχει ο καθένας μας για το ρεπερτόριο της Βίκυς Μοσχολιού, προσπαθώντας να φτιάξουμε το πορτρέτο της Βίκυς Μοσχολιού στη δισκογραφία. Ωστόσο, υπάρχουν μερικά τραγούδια που από μόνα τους επιβάλλονται. Έχουν αυτή τη δύναμη. Η Βίκυ Μοσχολιού έχει πει τόσα πολλά δυνατά τραγούδια που μάλλον τελικά έμειναν πολλά απ’ έξω για να καταφέρουμε να κρατήσουμε τη διάρκεια της συναυλίας στις περίπου δύο ώρες.

Υπάρχει κάποιο τραγούδι ή κάποια ερμηνευτική περίοδος της Βίκυς Μοσχολιού που ξεχωρίζετε;

ΚΒ: Κάθε ερμηνευτική της περίοδος είναι και μια ξεχωριστή διαδρομή. Οχι, δεν μπορώ να ξεχωρίσω. Μπορώ να κρατήσω όμως την Μαρκίζα. Ακόμη κι αν είχε τραγουδήσει μόνον την Μαρκίζα θα ήταν η Μοσχολιού.

ΞΡ: Πολύ δύσκολη ερώτηση. Δεν γίνεται! Ποιο τραγούδι να ξεχωρίσεις από το ρεπερτόριο του Σταύρου Ξαρχάκου, τον Γιώργο Ζαμπέτα, τον Γιάννη Μαρκόπουλο, τον Γιάννη Σπανό, τον Γιώργο Χατζηνάσιο, τον Άκη Πάνου. Όχι δεν νομίζω ότι μπορώ να ξεχωρίσω. Ακόμα και στα τελευταία άλμπουμ που ηχογραφούσε και που η φωνή της έδειχνε πια κουρασμένη, υπάρχουν σπουδαία τραγούδια. Μέχρι και το τελευταίο άλμπουμ με νέους συνθέτες όπως ο Δημήτρης Παπαδημητρίου. Ανάλογα με τη διάθεση και την ανάγκη που έχεις να ακούσεις κάτι, έχεις να διαλέξεις σίγουρα κάτι που θα σε εκφράσει από το θησαυρό που έχει ηχογραφήσει η Βίκυ Μοσχολιού.

Τι περιλαμβάνει Η κασέτα της Βίκυς Μοσχολιού;

ΚΒ: Τα τραγούδια που αγαπήθηκαν περισσότερο στη φωνή της.

ΞΡ: Για την Κασέτα της Βίκυς Μοσχολιού έγινε μια προσπάθεια και από την Κωνσταντίνα και από εμένα να συμπεριλάβουμε όσο το δυνατόν περισσότερα τραγούδια που να ορίζουν, όπως είπα και πριν, ένα πλήρες μουσικό πορτρέτο αυτής της σπουδαίας και αξεπέραστης ερμηνεύτριας. Αυτή ήταν η προσπάθεια και ελπίζω να το έχουμε καταφέρει.

Φεύγοντας από το Ηρώδειο τι θα θέλατε να νιώθει κάποιος που άκουσε την Κασέτα της Βίκυς Μοσχολιού;

ΚΒ: Ευχαρίστηση φυσικά. Να πει, τι καλά που πέρασα! Άξιζε τον κόπο να έρθω μέχρι εδώ!

ΞΡ: Θα ήθελα να έχει σχηματίσει την εικόνα που αξίζει και τιμά αυτή την θρυλική ερμηνεύτρια που έχει πει τα τόσα πολλά σημαντικά τραγούδια της ελληνικής δισκογραφίας. Η δική μας μικρή συμβολή στην προετοιμασία της συναυλίας αυτής αλλά κυρίως η σημαντική δουλειά που γίνεται από τη Δήμητρα Γαλάνη, την Ελένη Τσαλιγοπούλου, τη Γιώτα Νέγκα και τους μουσικούς θα ήθελα να το πετύχει αυτό.
Θα ήθελα όταν κάποιος φύγει από Ηρώδειο να νιώθει ότι το αφιέρωμα αυτό ήταν αντάξιο του ύψους της προσφοράς της στο ελληνικό τραγούδι και στις ζωές των Ελλήνων, τελικά.

Info:

Βίκυ Μοσχολιού “Οι κασέτες του Μελωδία”
Στο Ηρώδειο
Τρίτη 4 Οκτωβρίου 2022

Τραγουδούν: Δήμητρα Γαλάνη, Ελένη Τσαλιγοπούλου, Γιώτα Νέγκα
Επιμέλεια προγράμματος: Κωνσταντίνα Βαρσάμη, Ξενοφών Ραράκος, Δήμητρα Γαλάνη, Ελένη Τσαλιγοπούλου, Γιώτα Νέγκα

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
ΜΑΝΩΛΗΣ ΠΑΠΠΟΣ ΕΝΟΡΧΗΣΤΡΩΣΗ & ΜΠΟΥΖΟΥΚΙ
ΝΕΟΚΛΗΣ ΝΕΟΦΥΤΙΔΗΣ ΕΝΟΡΧΗΣΤΡΩΣΗ & ΠΙΑΝΟ
ΝΙΚΟΣ ΚΑΤΣΙΚΗΣ ΜΠΟΥΖΟΥΚΙ
ΝΙΚΟΣ ΓΥΡΑΣ ΚΙΘΑΡΑ
ΜΙΧΑΛΗΣ ΔΑΡΜΑΣ ΚΟΝΤΡΑ ΜΠΑΣΟ
ΒΑΣΙΛΗΣ ΔΡΟΓΚΑΡΗΣ ΑΚΟΡΝΤΕΟΝ
ΤΑΚΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΚΡΟΥΣΤΑ-ΝΤΡΑΜΣ
ΦΩΤΗΣ ΣΙΩΤΑΣ ΒΙΟΛΙ

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ & ΧΕΙΡΙΣΜΟΣ ΦΩΤΩΝ: ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΑΘΙΕΛΗΣ
ΗΧΟΛΗΠΤΗΣ FOH: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΟΥΡΜΠΟΥΛΗΣ
ΗΧΟΛΗΠΤΗΣ STAGE: ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ