Με τρυφερή μελωδική φωνή, με απαραίτητο συστατικό το βιολί του, με αγάπη για την παράδοση και την απλότητα των πραγμάτων ο Παναγιώτης Λάμπουρας λίγους μήνες πριν την κυκλοφορία του πρώτου του προσωπικού album μας προσκαλεί στο Σταυρό του Νότου, σε ένα πρόγραμμα μέσα από το οποίο πρόκειται να μας συστηθεί και να μας παρουσιάσει κάποια από τα νέα του τραγούδια, αλλά και διασκευές και πειράγματα ετερόκλητων μουσικών και στίχων. Τον συναντήσαμε και μιλήσαμε μαζί του για τη μέχρι τώρα πορεία του, το αγαπημένο του βιολί, την τραγουδοποιΐα και για το τι σημαίνει να είσαι νεός τραγουδοποιός στην Ελλάδα του 2018.
Ένα παιδί από την Κέρκυρα πώς ξεκινά να ασχολείται με τη μουσική;
Είμαι μισός από την Κέρκυρα και έχω μεγαλώσει εκεί, αλλά η μητέρα μου είναι από ένα χωριό που ονομάζεται Βράχα, κοντά στο Καρπενήσι, οπότε έχω και καταγωγή από εκεί. Η Κέρκυρα φημίζεται για τη μουσική της ιστορία και τη μουσικότητα που έχει ως τόπος. Ακόμα και να μην θες να ασχοληθείς επαγγελματικά με την μουσική ή δεν το έχεις ως βλέψη, μόνο και μόνο που το νησί διαθέτει είκοσι φιλαρμονικές, υπάρχουν άνθρωποι που παίζουν μουσική χωρίς να ασχολούνται επαγγελματικά με αυτό. Για μένα ήταν πολύ φυσικό, διότι υπήρχε ένας Σύλλογος Μουσικής ακριβώς δίπλα από το σπίτι μας, όπου είχε ξεκινήσει ήδη ο αδερφός μου να παίζει βιολί και πολύ αυθόρμητα με ρώτησαν και μένα αν θέλω να κάνω βιολί και έτσι ξεκίνησα. Εκ τοτε δεν σταμάτησα ποτέ.
Γιατί επέλεξες το βιολί;
Με έχει απασχολήσει πάρα πολύ πώς σε μία μικρή ηλικία, ενώ υπάρχουν άπειρα όργανα, για ποιο λόγο διαλέγεις ένα. Προφανώς είναι σα να ελκύεις μέσα από τις καταστάσεις και μέσα από τα μαθήματα βλέπεις αν μπορείς να ανταπεξέλθεις. Προφανώς ένιωθα μια έλξη και πιθανώς μια παιδική ζήλεια για τον αδερφό μου που έκανε ήδη βιολί… Κάπως έτσι ξεκίνησα.
Πώς πέρασες από το ερασιτεχνικό στο επαγγελματικό στάδιο ;
Νομίζω δεν έγινε τίποτε εσκεμμένα και κατόπιν σκέψης. Έγιναν όλα πάρα πολύ αυθόρμητα και στη ροή της παιδικής και εφηβικής μου ηλικίας. Δεν χρειάστηκε να αναρωτηθώ για κάτι, ήταν όλα πολύ φυσικά για μένα. Φυσικά και υπήρξαν δυσκολίες, υπήρχαν στιγμές πολύ πιεστικές, αλλά ήταν τόσο φυσικό, που προέκυψε. Από κει και πέρα, αν μιλάμε για μεγαλύτερη ηλικία, δηλαδή μετά τα δεκαοχτώ, εκεί μπήκε πολύ σκέψη για το πού τελικά αφιερώνεσαι. Όμως ακόμα και τότε, εξαιρουμένων κάποιων στιγμών, που κι εγώ αναρωτήθηκα, όλες μου οι δραστηριότητες και σπουδές πήγαιναν παράλληλα με τη μουσική.
Με τι παρτιτούρες ασχολήθηκες στην αρχή;
Υπάρχει ένα κλασικό ρεπερτόριο στο βιολί που ξεκινάει από τον Μπαχ και γενικώς από κλασικούς συνθέτες. Για να στο πω πιο απλά, για το μουσικό δίπλωμα πρέπει να δώσει ο εξεταζόμενος ένα ρεσιτάλ μιάμισης ώρας, όπου έχει μέσα όλο το κλασικό ρεπερτόριο του βιολιού. Από Μπαχ και Μότσαρντ μέχρι Τσαϊκόφσκι.
Τι σε γοητεύει στον ήχο του βιολιού;
Μου φαίνεται απόκοσμος σαν ήχος. Κατά κάποιον τρόπο μου φαίνεται ότι υπάρχουν όλα τα υπόλοιπα όργανα και υπάρχει και το βιολί. Είναι σαν ένας πλανήτης ανεξερεύνητος, που όσο ασχολείσαι μαζί του, κατακτάς διαφορετικά μέρη. Έχει διαφορετικά ηχοχρώματα, διαφορετικές περιοχές. Αυτό που με εκπλήσσει κάθε φορά είναι το πόσο πλούσιος είναι ο ήχος του και πόσα πολλά μπορείς να κάνεις. Τα τελευταία χρόνια με έχει εκπλήξει γιατί συνοδεύω και τον εαυτό μου με βιολί.
Παράλληλα γράφεις στίχους και μουσική. Πώς ξεκίνησε αυτό το κομμάτι δημιουργίας;
Αυτό υπήρχε πάντα. Νομίζω ότι υπάρχει στη φύση της ίδιας της μουσικής. Ένας άνθρωπος ο οποίος μαθαίνει μουσική κατέχει στο μυαλό του όλα τα στοιχεία της. Αν έχει και τη φωνή να μεταφράσει αυτή τη μουσική σε συναίσθημα και σε λόγο, είναι το ιδανικό. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, είμαι φαν της ελληνικής μουσικής, του Χατζιδάκι του Λοΐζου, του Θεοδωράκη, του Ξαρχάκου. Παράλληλα λοιπόν με την κλασική εκμάθηση του βιολιού άρχισε να υπάρχει και μια ανάγκη εσωτερική σε αυτό που γεννιέται με το τραγούδι. Η τραγουδοποιΐα έγινε πιο έντονη όταν θέλησα να στείλω τη συμμετοχή μου στους Αγώνες Δημιουργίας του Ελληνικού Σχεδίου και του Δημήτρη Παπαδημητρίου στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. Οπότε εκεί, με το κομμάτι «Ο βράχος» που συμμετείχα, ξεκίνησα αυτό το όμορφο ταξίδι στην τραγουδοποιΐα.
Φαντάζομαι είχες γράψει κι άλλα τραγούδια πιο πριν.
Ναι, αλλά δεν τα είχα εκθέσει. Τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή, που ετοιμάζω και τον πρώτο μου προσωπικό δίσκο με δικά μου τραγούδια. Τώρα είναι η εποχή για μένα του βήματος της έκθεσης των κομματιών. Επομένως θα έλεγα ότι δεν έχω εκτεθεί σαν τραγουδοποιός τόσο πολύ όσο σαν τραγουδιστής ή σαν μουσικός. Τώρα θα κάνω την πρώτη έκθεση της δουλειάς μου.
Τι συντελείται σε έναν καλλιτέχνη και από το κομμάτι της εσωστρεφούς δημιουργίας αποφασίζει να εκτεθεί;
Υπάρχει μια βαθύτερη ανάγκη. Πιστεύω πάρα πολύ στην καθημερινή ενασχόληση και στην καθημερινό αγώνα της μουσικής, που είναι ένα κομμάτι το οποίο δεν αφορά πολύ την τραγουδοποιΐα. Η τραγουδοποιΐα έρχεται από μία μουσική σύνθεση, ή από το να γράφεις στίχους. Με απλά λόγια, αυτό που κινητοποιεί αυτή την ανάγκη, είναι μια εσωτερική διεργασία η οποία δεν μπορεί να εκτονωθεί αλλιώς παρά μόνο με το να χτίσεις με δημιουργικό τρόπο κάτι από την αρχή.
Όσο έρχεσαι σε τριβή με αυτό καταλαβαίνεις πως είναι ένα καινούριος χάρτης, ανεξερεύνητος, όπου δεν υπάρχει κανένας κανόνας και καμία πεπατημένη. Αυτό που με μαγεύει στην τραγουδοποιΐα, είναι το πώς κάτι πολύ απλό μπορεί να ερμηνευτεί με έναν πολύ ιδιαίτερο και έντονο τρόπο, όπως και το αντίθετο.
Για να εκτεθεί στο κοινό αυτό η διεργασία που περιγράφεις, ποιες εξωγενείς συνθήκες πρέπει να έχουν πραγματωθεί;
Τρομερή δουλειά. Δεν πιστεύω ότι ξεκινάς να εκθέτεις κάτι από το μηδέν. Υπάρχει χρόνια δουλειά και κατεργασία. Ένα τραγούδι δεν γράφεται τη στιγμή που γράφεται, αλλά όλες τις στιγμές που γίνεται η διεργασία μέσα στον εγκέφαλο και μέσα στις διάφορες φάσεις της ζωής σου. Όλα είναι μια αλυσίδα στο να σε κάνουν να αποτυπώσεις κάτι. Πιστεύω επίσης στην επιμονή και στο να είναι κανείς παραγωγικός. Αυτή είναι η αρχή. Από εκεί και πέρα το ένα φέρνει το άλλο.
Γράφεις πρώτα στίχους τους οποίους μελοποιείς ή δίνεις λόγια σε μελωδίες σου;
Υπάρχει ένα συναίσθημα το οποίο με κυριεύει. Συνήθως μου συμβαίνουν και τα δύο ταυτόχρονα. Μπορεί να μου έρθει μια ιδέα και εκεί να αρχίσω να χτίζω, αλλά συνήθως δεν πηγαίνει ξεχωριστά ο στίχος που την μουσική. Με ένα μαγικό τρόπο εκείνη τη στιγμή, αυτό που θέλω να πω, το λέω. Αυτό το υλικό που έχω ετοιμάσει και θα εκθέσω, έχει προκύψει από ένα υλικό σαράντα τραγουδιών που προϋπήρχαν. Δεν υπάρχει μυστικό. Το μυστικό είναι μάλλον η αλήθεια.
Σύντομα πρόκειται να κυκλοφορήσει και το πρώτο σου άλμπουμ. Τι στίγμα θέλεις να δόσεις μέσα από αυτό;
Δεν ξέρω τι στίγμα θα ήθελα να δώσω, αλλά σίγουρα είμαι λάτρης της παράδοσης και έχω επηρεαστεί πολύ από αυτή, χωρίς φυσικά να αγνοώ τη μουσική τεχνολογία και τους περίεργους συνδυασμούς. Έχω αναλάβει και την παραγωγή και την ενορχήστρωση του δίσκου και αυτό με γοητεύει πάρα πολύ. Πιστεύω ότι αυτός ο οποίος έχει γράψει κάτι, μπορεί να το χτίσει και να το ολοκληρώσει μέσα από την ενορχήστρωση. Στιχουργικά και μουσικά πιστεύω στην απλότητα. Στα όχι δυσνόητα και πολυσύνθετα πράγματα, στα μη επιτηδευμένα. Δεν θέλω σίγουρα αυτός ο δίσκος να δώσει την αίσθηση της επιτήδευσης, θέλω να πηγαίνει στην καθαρότητα. Στην καθαρή ανάγκη του στίχου, στο καθαρό συναίσθημα. Δεν θέλω να χάνεται η ουσία. Ζηλεύω πάρα πολύ το λαό και την παράδοση, ακριβώς γιατί με πάρα πολύ απλό τρόπο αποτύπωνε τα πιο σπαρακτικά συναισθήματα.
Έχεις διασκευάσει δύο τραγούδια που έχουν κυκλοφορήσει και είναι διαφορετικά μεταξύ τους, το «Σαν τον μετανάστη» και τα «Χίλια περιστέρια». Τι πρέπει να έχει ένα τραγούδι για να σου κεντρίσει το ενδιαφέρον να το διασκευάσεις;
Πιστεύω πολύ στην πρόκληση των πραγμάτων. Αν έρθεις και στο πρόγραμμα στον Σταυρό θα καταλάβεις ότι είναι ένα πρόγραμμα με πολλές διασκευές Αυτό που με κέντρισε στα «Χίλια περιστέρια» είναι ότι πρόκειται για ένα πολύ ερωτικό τραγούδι, που έχει χαρακτηριστεί από την λαϊκή και στιβαρή ερμηνεία του Ζαμπέτα. Εγώ ήθελα να το ακούσω πιο τρυφερά. Ήθελα να το ακούσω με ένα πολύ γλυκό τρόπο. Αυτό με κέντρισε. Με ελκύει πολύ να πάρω κάτι και να το φέρω στο άλλο άκρο. Στην περίπτωση του «Σαν τον μετανάστη», προσπάθησα επίσης να φέρω μια νέα μουσική ανάγνωση σε αυτό το κομμάτι, με το ούτι, με μια νέα ενορχήστρωση και να το πω με έναν πολύ ζεστό τρόπο.
Νομίζω ότι οι διασκευές είναι σχεδόν το ίδιο πράγμα με το να συνθέτω κομμάτια. Ούτε εκεί ακολουθώ την πεπατημένη. Νιώθω ότι με το όργανο που παίζω, το βιολί και το εφόδιο που έχω να αντιμετωπίζω την μουσική και τα τραγούδια μου, προσπαθώ να βρω τον ήχο που θέλω και εκφράζει εμένα στις διασκευές αυτές. Αυτό μπορώ να πω ότι πήγε παράλληλα με τη σύνθεση. Όταν ακούω ένα κομμάτι σκέφτομαι πώς θα μπορούσε να ξαναειπωθεί.
Μίλησέ μου για το live σου στο Σταυρό του Νότου την Κυριακή 22 Απριλίου.
Θα υπάρχουν πάρα πολλά κομμάτια από το δίσκο μου. Είναι ένα πρόγραμμα το οποίο θα ξεκινάει από την παράδοση, με ενορχηστρώσεις πολύ δουλεμένες, περίεργα κομμάτια μπλεγμένα μεταξύ τους, αλλά και μουσικά πράγματα που δεν περιμένει κανείς εύκολα να ακούσει από μένα. Θα υπάρχουν στιγμές που θα είμαστε μαζί με την Μαρία Παπαγεωργίου. Έχουμε έναν κοινό κώδικα μουσικής με την Μαρία. Αγαπάμε και οι δύο την παράδοση και υπάρχει μια σύμπνοια σε αυτό. Εκείνο που χαρακτηρίζει το πρόγραμμα είναι οι εξαιρετικοί μουσικοί. Υπάρχει μια χημεία. Προσπαθούμε να επιστρέψουμε στους καθαρούς ήχους.
Ως προάγγελος του δίσκου σου έχει κυκλοφορήσει το τραγούδι «Μεσάνυχτα». Τι feedback έχεις από την κυκλοφορία του;
Είναι πολύ καλά τα πράγματα. Ήταν η πρώτη έκθεση μιας δικής μου δουλειάς και καταλαβαίνω ότι στα lives μου αρέσει, που για μένα αυτό είναι το πιο σημαντικό. Υπάρχει ο κόσμος που χτίζω σιγά σιγά. Πρέπει να πω ότι μουσικά ο δίσκος δεν κινείται στο ύφος αυτού του τραγουδιού. Είναι ένα λαϊκό κομμάτι που απλά έτυχε να γράψω. Στιχουργικά όμως ήθελα να πω αυτό που λέει το τραγούδι.
Νιώθεις ότι είναι μια καλή περίοδος για ένα νέο καλλιτέχνη να συστηθεί στο ευρύ κοινό;
Δεν πιστεύω στις εποχές. Πιστεύω στον άνθρωπο, στον καλλιτέχνη, στην όρεξη για δουλειά, στην διαφορετικότητα, στην βαθύτερη ανάγκη και στην τρέλα που μπορεί να έχουμε. Πιστεύω πάρα πολύ ότι εκεί που κρύβεται η μαγεία είναι να καθρεπτίσουμε και να παρουσιάζουμε τον πραγματικό μας εαυτό.
Είναι μία εποχή που πολλοί νέοι τραγουδοποιοί κάνουν την εμφάνισή τους.
Μόνο καλό είναι αυτό. Πάντα θεωρώ ότι υπήρχε μια τέτοια ανάγκη έκφρασης. Εκείνο που αλλάζει είναι ότι τώρα υπάρχει υπερπληροφόρηση. Υπάρχει μια γκάμα πληροφοριών. Αυτό δεν έχει να κάνει με την ουσία της τέχνης απαραίτητα. Αλλά μόνο καλό είναι να βγαίνουν πολύ νέοι καλλιτέχνες.
Ένας νέος τραγουδοποιός όπως εσύ, καλείται να κάνει πολλές φορές και πράγματα εξωκαλλιτεχνικά. Να ασχοληθεί με την παραγωγή του υλικού του ή ακόμα και την επικοινωνία του. Πώς το αντιμετωπίζεις αυτό;
Πιστεύω ότι αυτό που έχω σαν όραμα, στη φάση που είμαι, δεν το γνωρίζει κανένας καλύτερα από εμένα. Επίσης πολλές φορές δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Και νομίζω ότι είναι χρέος μου το να μελετάω διαρκώς, να είμαι ετοιμοπόλεμος και να φροντίζω τον εαυτό μου σε όλα τα κομμάτια της έκθεσης. Δεν το κάνω ούτε από αλαζονεία, ούτε από μονοφαγία. Το κάνω διότι νιώθω ότι ένας καλλιτέχνης οφείλει να δώσει όλο αυτό που έχει στο κεφάλι του ολοκληρωμένα προς τα έξω.
Ο Παναγιώτης Λάμπουρας
θα εμφανιστεί στο Σταυρό του Νότου Club
Την Κυριακή 22 Απριλίου 2018
Περισσότερα… εδώ
